David Attenborough i cuda natury Odcinek 5 - Barwy i wzory

Streszczenie odcinka

David Attenborough opowiada o najbardziej niezwykłych zwierzętach świata i próbuje wyjaśnić, dlaczego są one uznawane za cuda natury. W naturze nie brak barw i wzorów. Większość z nas zachwyca piękno zwierząt. Czasem tak bardzo, że chcemy je kolekcjonować. Jaką rolę odgrywają układy wzorów i kolory prezentowane przez zwierzęta? Paski doskonale wyróżniają zebry spośród innych ssaków. Gdy w XVIII wieku zwierzęta te stały się znane poza Afryką, wielu arystokratów i władców chętnie widziało je w swoich menażeriach. Zebry fascynowały publiczność i wprawiały w zdumienie naukowców. Pytali o sens istnienia niezwykłych pasków. Próby wyjaśnienia tej kwestii bywały zdumiewające. Na początku o zebrach wiedziano tyle, że żyją w stadach na rozległych równinach Afryki. Kiedy stały się bardziej znane w Europie, stopniowo dowiadywaliśmy się o nich więcej. Karol Darwin oparł na tym swoją teorię. Zauważył, że każda zebra ma własny niepowtarzalny wzór pasków. Uznał, że paski mogą służyć do rozpoznawania się osobników w czasie zalotów. Ostatnie odkrycia nie wyjaśniają ostatecznie, dlaczego zebra ma paski, które zapewniają jej zresztą wiele innych korzyści. Wskazują jednak, że paski chronią bardziej przed ukąszeniem owada niż przed atakiem drapieżcy. Wiktoriańscy przyrodnicy fascynowali się motylami. Kolekcje tych owadów wypełniają gabloty wielu muzeów. W samym Muzeum Historii Naturalnej w Londynie znajduje się ponad trzy miliony okazów. Nietrudno zrozumieć tę fascynację. Motyle zachwycają niezwykłym pięknem i różnorodnością. Jeśli chodzi o wzory na ich skrzydłach, natura prześcignęła samą siebie. Każdy gatunek ma charakterystyczne ubarwienie i wzór. W powiększeniu widać jak powstają wzory na skrzydle. Powierzchnię skrzydła pokrywają miliony drobnych łusek pokrytych chityną i zawierających rozmaite barwniki, które mają tendencję do zaniku. Paski zebry i barwne wzory na skrzydłach motyli mogą więc pełnić podobne funkcje. Ozdabiając zwierzęta, w istocie je chronią.