Wokół Morza Śródziemnego Odcinek 1 - Łowca w krainie Etrusków

Streszczenie odcinka

W samym sercu Europy istnieją krainy, w których niedźwiedzie i orły czują się swobodnie, żyjąc wśród pozostałości odległej przeszłości. Włochy to prawdziwa skarbnica bioróżnorodności. Ciągnie się od Alp, aż po piękne wyspy łączące Europę z Afryką. To dom dla tysięcy gatunków roślin i zwierząt, w tym największych drapieżników kontynentu. Wewnątrz najdzikszych krain graniczących z basenem Morza Śródziemnego zobaczymy, jak sobie radzą niedźwiedzie, jelenie, wilki, węże, orły, owady, ptaki i całe mnóstwo innych przedstawicieli fauny i flory. W naszych domach żyją tysiące, może nawet miliony węży. Entuzjaści mają w swoich terrariach węże różnych gatunków i rozmiarów. Węże należą do niezwykłej grupy zwierząt, która ze swojej ułomności - braku nóg - uczyniła atut i klucz do ewolucyjnego sukcesu. Świadczy o tym fakt, że na świecie występuje ponad 3000 gatunków tych gadów. Duża liczba węży żyje na południu Europy. Można tam znaleźć 10 gatunków tych zwierząt pośród skał i krzewów na tym samym obszarze. To drapieżniki. Zabijają ofiarę za pomocą jadu albo ją duszą. Poruszają się zwinnie i bezszelestnie; są bardzo niebezpieczne. Z pozoru nikt i nic nie może im zagrozić. Są jednak zwierzęta, dla których polowanie na węże to jedyny sposób przetrwania. Gadożer zwyczajny jest znany we Włoszech pod nazwą biancone, bo ma na brzuchu białe pióra. Jest to jedyny ptak drapieżny w Europie, który poluje na węże. Mogą one stanowić do 90% jego pożywienia. W ciągu jednego okresu rozrodczego rodzina gadożerów zabija przynajmniej tysiąc tych gadów. Ciało owych ptaków drapieżnych jest doskonale przystosowane do polowania na węże. Monti della Tolfa - góry, których wysokość nie przekracza 700 m n.p.m. , leżą w sercu regionu, który przez wieki znajdował się pod panowaniem Etrusków. Ostatni z nich zostali pochowani w nekropolii wykutej w tufie wulkanicznym. Przyroda odzyskała więc tereny, które mogły pozostać najdziksze w strefie śródziemnomorskiej. Nie do końca jednak tak się stało. Ale królują tu gadożery. To jedne z najrzadszych i najpiękniejszych ptaków w Europie. Rozpiętość skrzydeł gadożera zwyczajnego osiąga 2 m. Dorosły ptak ma błyszczące żółtopomarańczowe tęczówki, lekką sylwetkę przystosowaną do szybowania i jest doskonałym myśliwym. Gadożery zwyczajne spędzają zimę w Afryce. Wracają na południe Europy pod koniec lutego. Z położonej nad morzem Monte Beigua w jeden marcowy dzień można zobaczyć 200 gadożerów lecących do Europy Środkowej i do Włoch, na tereny dawniej zamieszkiwane przez Etrusków. W połowie marca pary gadożerów zwyczajnych zaczynają sezon rozrodczy, który trwa 7 miesięcy. W tym czasie dorosłe ptaki wychowują jedno młode. Ptaki te żyją stosunkowo długo, nawet 30 lat. Samice i samce wyglądają bardzo podobnie. Tylko z bliska widać, że samica ma nieco ciemniejszą barwę upierzenia. Zwykle pozostają w parach przez całe życie. Gadożery zwyczajne są silnie związane z terenem, na którym gniazdują. Zawsze wracają w to samo miejsce, by założyć gniazdo. Chronią je i nie tolerują intruzów. Gadożery zwyczajne mają doskonały słuch i wzrok. Codziennie rodzina zjada od trzech do sześciu węży. Broniąc się wąż wydziela cuchnącą substancję, ale gadożera to nie zniechęca. Węże potrafią się świetnie kamuflować. W dawnej krainie Etrusków umie je dostrzec tylko jedno zwierzę - gadożer. Potrafią one wytropić węże z wysokości 500 m. Ptaki te mają niezwykle ostry wzrok i szczególną technikę latania. Zawisają w powietrzu niczym drony. Mimo że gadożery to jedne z największych w Europie ptaków drapieżnych, są też jednymi z najlżejszych. Kolejni potomkowie gadożerów żyją na dawnych ziemiach Etrusków i będą żyć jeszcze przez wiele, wiele lat.