Jerzy Trela: pół wieku miłości i dwie dekady trudnej walki. Miał być kolejarzem, a za sprawą "plastyka" trafił do panteonu polskich aktorów

Magdalena Bohdanowicz
Magdalena Bohdanowicz
fot. AKPA / Kurnikowski
fot. AKPA / Kurnikowski
Jerzy Trela był aktorem wybitnym - jego talent i doświadczenie czyniły go jednym z najcenniejszych ludzi kultury. Tymczasem Jerzy Trela pozostawał całe życie człowiekiem skromnym, który nie szukał poklasku. Doświadczył piękna miłości, która trwała pół wieku i horroru choroby, z którą walczył przeszło dwie dekady. Przypominamy sylwetkę i historię życia Jerzego Treli, jednego z najwybitniejszych polskich aktorów.

Jerzy Trela - data urodzenia, data śmierci, pochodzenie

Jerzy Trela urodził się 14 marca 1942 r. w Leńczach, położonej w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Kalwaria Zebrzydowska wsi. Trela był w życiu nie tylko aktorem - spełniał się również jako pedagog, profesor sztuk teatralnych oraz poseł na Sejm PRL IX kadencji. Nie sposób opisać pokrótce dorobku Treli, który zmarł 15 maja 2022 r. w Krakowie po dwóch dekadach walki z chorobą.

Wykształcenie i początki Jerzego Treli: od lalkarstwa po scenę

Jerzy Trela urodził się w rodzinie kolejarzy. Początkowo wszyscy w rodzinie aktora sądzili, że obierze tę samą drogę, co jego ojciec. Tymczasem młody Trela doskonale wiedział, że tak się nie stanie. Utwierdził się w tym, gdy w wieku 9 lat stracił w katastrofie kolejowej ojca. Wówczas postanowił sobie, że z koleją i pracą w kolei nic wspólnego mieć nie będzie. Trela pierwsze swoje związki ze sceną miał za sprawą lalek - podjął bowiem pracę w nowohuckim teatrze lalek. Finalnie padło jednak na aktorstwo - w 1969 r. ukończył studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Ciekawa jest historia wiążąca się z aplikacją Treli na kierunek, co opisujemy w galerii. Kolejne lata pokazały, że komisja nie popełniła błędu przyjmując w swoje szeregi Jerzego Trelę.

Jerzy Trela: filmografia, kreacje, nagrody

Jerzy Trela w swojej karierze niemalże od początku kreował swoje postacie w sposób wybitny - i nie jest to żadna przesada. To nie było istotne, czy grał postać pierwszo-, drugoplanową czy epizodyczną - każda przykuwała uwagę widza. Jerzy Trela stworzył wiele wybitnych kreacji teatralnych, współpracując z takimi twórcami, jak Jerzy Jarocki, Andrzej Wajda, Konrad Swinarski, Kazimierz Kutz czy Krystian Lupa. Aktor był jednym ze współtwórców Krakowskiego Teatru Scena STU. Najsłynniejsze z kreacji Treli to chociażby rola Konrada w "Dziadach" (1973), Konrada w "Wyzwoleniu" Stanisława Wyspiańskiego (1974), Jaśka w "Weselu", Ojca w "Ślubie" Gombrowicza (1991, otrzymał za swoją kreację nagrodę im. A. Zelwerowicza), Mefistofelesa w "Fauście" (1997), Samuela w "Sędziach" Stanisława Wyspiańskiego (1999, otrzymał za kreację nagrodę im. Aleksandra Zelwerowicza, Feliks Warszawski), czy Majora w "Damach i huzarach" Aleksandra Fredry (2001, krakowski Ludwik).

Jerzy Trela przez niemal całą karierę artystyczną był blisko związany ze Starym Teatrem w Krakowie. Był profesorem i wykładowcą, a w latach 1984-1990 - rektorem Akademii Teatralnej w Krakowie. Miasto Kraków kochało Trelę z wzajemnością - był laureatem Złotego Wawrzyna Grzymały z 1992 oraz Honorowego Ludwika za całokształt kariery, przyznanego przez Krakowską Fundację Artystów Teatru w 2001. W 2002 otrzymał tytuł "Krakowianina Roku", zaś w 2022 r. został Honorowym Obywatelem Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. To zaledwie ułamek wyróżnień, jakie w trakcie swojej wieloletniej kariery otrzymał Jerzy Trela.

Jerzy Trela: życie prywatne - lata szczęśliwego małżeństwa i walka z chorobą

Jerzy Trela był człowiekiem wierzącym, który wskazywał wiarę jako istotny element jego osobowości i kompas moralny. Można powiedzieć, że Trela miał szczególne szczęście - życie zawodowe i prywatne miał w równym stopniu udane. Swoją ukochaną żonę Georgetę poznał jeszcze w czasach licealnych, w tzw. plastyku, czyli szkole plastycznej do której oboje uczęszczali. Ich miłość zaczęła się od przyjaźni, co stworzyło niezwykle solidny fundament, który nie zachwiał się przez 50 lat życia. Zakochani pobrali się w 1965 r. w kościele Świętego Mikołaja w Krakowie. Jego ukochana "Jerzynka", jak nazywał swoją żonę Jerzy Trela, towarzyszyła mu przez pół wieku. Rozłączyła ich dopiero śmierć - żona aktora odeszła przed siedmiu laty, w 2015 r.

Gdyby nie choroba, z którą walczył aktor, można by jego życie określić iście bajkowym. Z chorobą nowotworową Jerzy Trela walczył ostatnie dwie dekady swojego życia. W 2017 r. nastąpił nawrót choroby i przeszedł operację, która niestety nie spełniła pokładanych w niej nadziei. Pod koniec 2021 r. stan zdrowia aktora bardzo się pogorszył, zaś w maju 2022 r. media obiegła wieść o odejściu cenionego aktora.

Dowiedz się więcej o Jerzym Treli - w galerii publikujemy ciekawostki i nieznane fakty z życia aktora

Sprawdź program tv na stronie Telemagazyn.pl

od 7 lat
Wideo

echodnia Drugi dzień na planie Ojca Mateusza

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Wróć na telemagazyn.pl Telemagazyn