„Mapa ginącego świata”. Mateusz Damięcki na tropie ginących gatunków

"Mapa ginącego świata" - TVP1, sobota, 5.03.2016, godz. 8:55

– W Azji wierzy się, że sproszkowany róg nosorożca leczy nowotwory, stąd jego cena w Wietnamie czy Chinach osiąga astronomiczną kwotę 60 000 dolarów za kilogram. Nielegalny handel rogiem to w tej chwili najbardziej dochodowy interes, bardziej opłacalny niż handel złotem, kokainą czy nielegalną bronią. Dlatego nosorożce giną w przerażającym tempie. W zeszłym roku w Afryce zabito ich ponad 1 300 – mówi Mateusz Damięcki. I dodaje: Cykl „Mapa ginącego świata” ma uświadomić nam wszystkim, jak - często nawet nieświadomie - szkodzimy planecie, na której żyjemy. Dla przykładu – w Polsce jest bardzo duże zainteresowanie parkietami, tarasami i meblami z drewna egzotycznego. Częściowo są to produkty pochodzące z nielegalnych źródeł. Według danych Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego co roku trafia do nas 1,5-2 mln m3 drewna m.in. z Madagaskaru, Azji Południowo-Wschodniej, wysp Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. Nikt nie potrafi dokładnie określić, jak wysoki jest odsetek drzew, które ścięto nielegalnie, ale przypuszcza się, że może on przekraczać nawet 16-19%. Ta rabunkowa gospodarka rujnuje lasy deszczowe, przez co niszczy naturalne środowisko wielu gatunków zwierząt.

Zdjęcia do pierwszego odcinka były kręcone w Kenii, gdzie Mateusz przyglądał się z bliska zagadnieniu kłusownictwa na słoniach - zabijanych dla ich ciosów i nosorożcach - zabijanych dla rogów. Aktor włączył się również w działania Kenya Wildlife Service - kenijskiej organizacji paramilitarnej powołanej dla ochrony przyrody. Odwiedził sierociniec dla słoni, których matki stały się ofiarami kłusowników i poznawał życie tych zwierząt pod okiem naukowców u stóp Kilimandżaro.

Drugi odcinek, kręcony na Madagaskarze, poświęcony jest tematyce nielegalnego handlu drewnem gatunków egzotycznych chronionych na mocy CITES oraz rabunkowej gospodarce leśnej. Na tej niezwykłej wyspie, gdzie ponad 80% stworzeń to endemity, czyli organizmy nie występujące w żadnym innym miejscu na Ziemi, aktor podpatrywał życie lemurów i kameleonów. Odwiedził też maleńką wioskę Mitsinjo na terenie Parku Narodowego Andasibe - Mantadia. Z tutejszych drzew wyrabia się m.in. ekskluzywne parkiety, za które konsumenci są w stanie płacić krocie. Lokalni przyrodnicy pokazali Mateuszowi Damięckiemu, jak ratować naturalne środowisko i jednocześnie pomagać ubogiej ludności Madagaskaru, dając im zatrudnienie, by wycinanie chronionych międzynarodowym prawem drzew nie było dla mieszkańców jedynym sposobem na wykarmienie rodziny.

Zdjęcia do kolejnych odcinków odbyły się na Sri Lance i w Wietnamie, gdzie Mateusz Damięcki wraz z ekipą przyglądał się w jaki sposób pamiątki turystyczne wykonane z roślin i zwierząt lokalnych gatunków przyczyniać się mogą do ich wymierania. Widzowie przekonają się również, że tradycyjna medycyna chińska może powodować znaczące szkody w ekosystemach, gdyż w znacznej mierze opiera się na produktach pochodzących od zagrożonych gatunków roślin i zwierząt.

„Mapa ginącego świata” – w reżyserii Marty Kądzieli - to 4-odcinkowy cykl, którego celem jest zwiększenie świadomości społecznej na temat zagrożonych wyginięciem unikalnych gatunków fauny i flory, głównie na skutek niekontrolowanego ich pozyskiwania w celach komercyjnych. Seria dokumentalna będzie emitowana na antenie TVP 1 w soboty: 5, 12, 19 marca i 2 kwietnia o godz. 8.55.