Wielki bieg - film, recenzja, opinie, ocena

Filmowe rozliczenie z czasami stalinowskimi w Polsce. Osią rozgrywającej się w 1952 roku akcji jest ZMP-owski Bieg Pokoju. Jego organizatorem jest niejaki Wrzesień (Krzysztof Pieczyński), dla którego ta impreza jest po prostu kolejnym krokiem w karierze. Dlatego tak bardzo dba o jej wydźwięk propagandowy, zupełnie nie przejmując się aspektem sportowym. Na przedstartowe zgrupowanie przybywają uczestnicy biegu z całego kraju, aktywiści ZMP, przodownicy pracy. Większość z nich nie jest właściwie przygotowana do tak morderczego sportowego wysiłku. Ale mają motywacje: Radek (Jarosław Kopaczewski) pragnie wygrać wymarzony motor Jawa, z kolei Stefan (Tadeusz Bradecki) chce na mecie wręczyć Bierutowi list w sprawie niesłusznie aresztowanego ojca.

Trzeba przyznać, że Feliksowi Falkowi w mistrzowskim scenariuszu udało się wpleść w tło polityczne atrakcyjną, na wskroś filmową fabułę, a reżyserowi Jerzemu Domaradzkiemu perfekcyjnie to wykorzystać. W napięciu śledzimy zmagania sportowców, czekając kto pierwszy dotrze do mety. Kamera, w zdolnych rękach Ryszarda Lenczewskiego, ani na chwilę nie traci przy tym kolorytu epoki oraz znamiennych dla niej manipulacji politycznych i ideologicznych. Nic dziwnego, że władza ludowa nie była skłonna dopuścić "Wielkiego biegu" na ekrany, więc - podobnie jak "Matka Królów" i "Przesłuchanie" - został zatrzymany przez cenzurę, jako kolejny "półkownik". Premiera odbyła się dopiero po pięciu latach. I wtedy film został doceniony: w roku 1986 Domaradzki i Pieczyński dostali nagrody w Gdyni, rok później Domaradzkiego uhonorowano w Moskwie i Montrealu, a w 1988 roku reżyser odebrał Nagrodę Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i Telewizji.

Piotr Radecki

Dramat polski 1981, reż. Jerzy Domaradzki

WRÓĆ DO PROGRAMU TV
====