Człowiek zwany koniem

"Człowiek zwany Koniem" - podobnie jak jego znana z polskich kin kontynuacja pt. "Powrót człowieka zwanego Koniem" z 1976 r. - to tzw. western etnograficzny, skupiający się na starannej rekonstrukcji bytowania Indian w stanie Dakota, ich obyczajowości, zachowań, wierzeń, języka. Reżyser Elliot Silverstein zaangażował zresztą do filmu autentycznych Indian, a ponad 80 procent dialogów odbywa się w języku Siuksów. To niemal naukowe zacięcie służyło podkreśleniu różnic między wydelikaconym angielskim arystokratą a członkami prymitywnego plemienia, wyrazistszemu ukazaniu procesu przechodzenia od wzajemnej wrogości i pogardy do szacunku i przyjaźni. Za kanwę scenariusza posłużyło opowiadanie Dorothy M. Johnson pod tym samym tytułem opublikowane w 1950 r. Elliot Silverstein ("Kasia Ballou") powierzył rolę lorda Morgana pochodzącemu z Irlandii Richardowi Harrisowi, znanemu polskim widzom m.in. ze "Sportowego życia", "Majora Dundee", "Cromwella", "Buntu na Bounty" czy "Bez przebaczenia". Zdjęcia kręcono w meksykańskim stanie Durango. Rok 1825. Angielski arystokrata lord John Morgan od pięciu lat przebywa w Stanach Zjednoczonych, dokąd przybył z rodzinnego majątku w poszukiwaniu przygód. Pewnego dnia na jego obozowisko napadają Indianie z plemienia Siuksów. Skalpują towarzyszy Morgana, a jego samego - zaintrygowani jego jasną skórą i płową czupryną - zabierają do swego obozu. Tam wódz Żółta Ręka podarowuje go swej matce, która wykorzystuje Anglika jako konia pociągowego. Poniewierany i wyszydzany lord Morgan cierpi udrękę niewoli i stale myśli o ucieczce. Ostrzeżony przez Francuza Batise'a, przebywającego tak jak on w niewoli u Siuksów, że Indianie okrutnie każą schwytanych uciekinierów, Morgan postanawia w inny sposób poprawić swój status. Kiedy Żółta Ręka odmawia Czarnemu Orłu, wodzowi innego plemienia, oddania za żonę swej siostry, Biegnącej Sarny, Batise mówi Morganowi, że gdyby jemu udało się zdobyć rękę dziewczyny, wówczas odzyskałby wolność i mógłby wrócić do Anglii. Powoli John zyskuje sobie szacunek i sympatię czerwonoskórych, których uczy posługiwać się bronia palną, zaznajamia ich z obyczajami białych i ich językiem. W końcu staje się jednym z nich, gdy podczas ataku Szoszonów na obóz Siuksów udowadnia swą waleczność zabijając dwóch napastników. Morgan i Biegnąca Sarna zakochują się w sobie. Po przejściu odpowiednich prób odwagi i wytrzymałości Anglik poślubia dziewczynę. Ale jego szczęście nie trwa długo. Podczas kolejnej napaści Szoszonów wódz Żółta Ręka ginie i Morgan przejmuje dowództwo Siuksów. Zabija wodza Szoszonów, ale jego ciężarna żona umiera niebawem wskutek odniesionych ran.