Czy można zamknąć Guantanamo?

"Guantanamo zostanie zamknięte nie później niż za rok, licząc od teraz" - zapewniał Barack Obama 22 stycznia 2009 roku. Tego dnia podpisał nakaz likwidacji otoczonego dwuznaczną sławą więzienia na Kubie. Amerykański prezydent wydał też zarządzenie zakazujące torturowania więźniów i zobowiązujące do przestrzegania postanowień Konwencji Genewskiej. "Przywracamy standardy prawa i podstawowe konstytucyjne wartości, które uczyniły nasz kraj wielkim" - podsumował przywódca najpotężniejszej demokracji świata. Minął rok i więzienie w Guantanamo wciąż istnieje i w najbliższej przyszłości raczej się nie zanosi, by miało zostać zlikwidowane. Dlaczego, mimo starań, Barack Obama nie spełnił jednej ze swych przedwyborczych obietnic? Odpowiedzi na to pytanie poszukuje Michael Portillo w filmie "Czy można zamknąć Guantanamo? " Z reporterską pasją, dociekliwością i obiektywizmem bada historię i topografię więzienia, przyczyny jego umiejscowienia właśnie w tym miejscu na mapie, konfrontuje jego "czarną legendę" z rzeczywistością, rozmawia z przedstawicielami chyba wszystkich środowisk, które ze "sprawą Guantanamo" mają jakikolwiek związek, w tym ze strażnikami, byłymi więźniami i krewnymi ofiar zamachu na World Trade Center. W miarę drążenia tematu przez narratora oczom widzów ukazuje się splątana sieć politycznych, gospodarczych, wywiadowczych i wojskowych uwarunkowań, które poważnie utrudniają ferowanie jednoznacznych ocen i wyroków. Mnożą się natomiast pytania i wątpliwości. Dlaczego mimo liczebnej przewagi Demokratów (macierzystej partii Obamy) Senat USA miażdżącą większością głosów nie zgodził się na przeniesienie osadzonych w Guantanamo do więzień na terenie Stanów Zjednoczonych? Czy rzeczywiście likwidacja tego miejsca odosobnienia ma sens, skoro udowodniono, że część zwolnionych po powrocie do Jemenu nawiązała kontakty z Al - Kaidą?