Dersu Uzała

Pod koniec 1971 roku Akira Kurosawa przeżył głęboki kryzys, zakończony próbą samobójczą. Powodem była porażka filmu "Dodesukaden". Wielki mistrz światowego kina milczał 5 lat. Dopiero rok 1975 przyniósł jego nowe dzieło - "Dersu Uzałę". Scenariusz filmu oparty jest na dziennikach Władimira Arsenjewa, rosyjskiego badacza, który na początku wieku przemierzał niedostępne rejony Syberii i Dalekiego Wschodu. "Dersu Uzała" opowiada o męskiej przyjaźni między Arsenjewem (Jurij Sołomin), a kirgiskim myśliwym Uzałą (Maksim Munzuk). W 1902 roku Rosjanin i kierowana przez niego wyprawa wyrusza na Syberię. Uzała jest już starszym człowiekiem, a jego mentalność i system wartości wydają się zupełnie odmienne od europejskich. Kirgiz okazuje się jednak niezrównanym przewodnikiem. Prowadzona przez niego ekspedycja po wielu trudach bezpiecznie przechodzi tajgę, docierając do wyznaczonego celu. W trakcie wędrówki Uzała ratuje życie Arsenjewowi. Po wielu latach Rosjanin i Kirgiz spotykają się znowu. Krytyka chwaliła obraz Kurosawy za epickość oraz kontemplacyjny, malarski sposób filmowania piękna surowej i niebezpiecznej syberyjskiej przyrody. Film jest także pochwałą ludzkiego braterstwa w obliczu zagrożenia i hymnem na cześć mężnego stawiania czoła przeciwnościom losu. "Dersu Uzała" powstał w koprodukcji kinematografii Związku Radzieckiego z filmowcami japońskimi, mimo iż od II Wojny Światowej formalnie kraje te pozostawały w stanie konfliktu zbrojnego. Polityczne trudności związane z tą bezprecedensową współpracą zostały pokonane tylko dzięki autorytetowi i wyjątkowej pozycji Kurosawy. Dzieło mistrza otrzymało Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego, odnosząc również sukces na Moskiewskim Festiwalu Filmowym'75 (nagroda FIPRESCI i Złota Nagroda za reżyserię).