Gruzińscy Swanowie. Między tradycją a nowoczesnością

Swanetia to region w Gruzji słynący z przepięknych krajobrazów, nieskażonej przyrody, unikalnego folkloru, skarbów kultury i walecznych górali. Mieszka tam grupa etnograficzna Gruzinów zwanych Swanami. Posługują się własnym językiem, swańskim, i żyją trochę jak w średniowieczu, kultywując własne archaiczne zwyczaje, wyraźnie różniące się od innych regionów Gruzji, lecz będące ważnym elementem ich życia. Bycie Swanem oznacza, że trzeba być silnym. Swan to jednocześnie ktoś, kogo życie ciężko doświadczyło. Przodkowie współczesnych Swanów musieli znosić wiele przeciwności losu i stale z nimi walczyć, dlatego ich potomkowie są silni, pracowici i lojalni. Starożytni greccy historycy i geografowie opisywali Swanów jako plemię wojowników. Swanowie zawsze przeciwstawiali się poddaństwu i walczyli przeciwko obcym najeźdźcom. Zaświadczają o tym kamienne baszty z XI i XII wieku, które służyły rodzinom jako schronienie przed obcymi agresorami oraz podczas długotrwałych i krwawych waśni rodowych. Rodzina mogła się zabarykadować w wieży i przetrwać w niej nawet kilka miesięcy. Również dzisiaj niemal każdy dom ma swoją starą wieżę, choć obecnie mają one inne zastosowanie. Górską wioskę Uszguli zamieszkuje około 80 rodzin. Ta malownicza średniowieczna osada leży 500 kilometrów od stolicy Gruzji Tbilisi. Na wysokości dwóch i pół tysiąca metrów ziemia jest nieurodzajna. Trzeba wiele wysiłku, by zmusić ją do wydania plonów niezbędnych do przeżycia. W Swanetii jest teraz jesień. Mieszkańcy tej odosobnionej górskiej doliny przygotowują się do długiej i ciężkiej zimy, która trwa sześć miesięcy, całkowicie odcinając ten region od świata. Aby przetrwać w tym niegościnnym świecie, Swanowie ustalili twarde reguły: mężczyzna jest niekwestionowaną głową rodziny, królestwo kobiet zaś to dom i dzieci. Nadchodzi jednak czas zmian. Nawet do trudno dostępnej Swanetii wkracza nowoczesność. Młodzi Swanowie, którzy chcą zdobyć wyższe wykształcenie, muszą wyjechać z rodzinnych stron. Wszyscy przysięgają, że wrócą do tego niezwykłego górskiego świata. Swanowie wierzą bowiem, że marzenie o dobrym życiu może się spełnić tylko wtedy, jeśli uda im się zachować stare tradycje i wartości przekazane przez przodków. Tymczasem Swanetię, jej ludność i wspaniałą przyrodę zaczęli odkrywać turyści.