Już nie zapomnisz mnie

Mało kto dziś pamięta o Aleksandrze Żabczyńskim, wybitnym aktorze okresu międzywojennego. Choć w 2008 roku minęło 50 lat od jego śmierci, ta wspaniała postać nie doczekała się jeszcze filmowego dokumentu. A przecież nie tylko za dokonania aktorskie zasługuje Żabczyński na "filmową biografię". Urodził się w Warszawie w 1900 roku. Początkowo postanowił iść w ślady swego ojca, zawodowego oficera. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych służył w Wojsku Polskim do 1921 roku. Po demobilizacji zaczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Przerwał je, gdyż odkrył swą nową pasję - teatr i aktorstwo. Występował najpierw w teatrze "Reduta", później na scenach Poznania, Lwowa i Łodzi. W 1926 r trafił do filmu. Był jednym z najpopularniejszych aktorów polskiego kina międzywojennego. Do wybuchu wojny zagrał w 27 filmach. Śpiewane przez niego piosenki stawały się od razu szlagierami; niektóre są do dziś popularne. W 1939 r rozpoczął się nowy, mało dziś znany okres w życiu Aleksandra Żabczyńskiego. Zmobilizowany do wojska, jako porucznik artylerii wziął udział w kampanii wrześniowej. Po klęsce, przez Rumunię i Węgry przedostał się do Francji. Znów w Wojsku Polskim walczył z Niemcami w maju i czerwcu 1940 r. Po kapitulacji Francji ewakuuje się do Anglii. W randze kapitana odbył drogę bojową II korpusu - Irak, Palestyna, Egipt, kampania włoska. Za walki pod Monte Cassino, gdzie został ranny, otrzymał Krzyż Walecznych. Po demobilizacji wojsk polskich w Anglii powrócił w 1947 r. do kraju. Ale tu trudno było znaleźć miejsce dla przedwojennego ulubieńca publiczności, na dodatek walczącego w czasie wojny pod niewłaściwym sztandarem. Co prawda udało mu się zatrudnić w kilku warszawskich teatrach, ale była to już tylko aktorska wegetacja. Aleksander Żabczyński umarł w 1958 r. Jego zapomniany przez wielu grób znajduje się na cmentarzu powązkowskim.