Książę i żebrak

Akcja klasycznej powieści Marka Twaina została osadzona w Anglii w czasach panowania króla Henryka VIII. Na zamku królewskim i w skromnej, ubogiej chacie przychodzą na świat w tym samym czasie dwaj chłopcy. Pierwszy z nich to książę Walii, Edward Tudor, przyszły król. Wieść o jego narodzinach zostaje ogłoszona tłumnie zabranemu ludowi, wznoszącemu okrzyki radości. Drugi chłopiec - Thomas Canty, syn pijaka i złodzieja, Johna Canty, raduje serce tylko swojej dobrej i troskliwej matki, która tuli maleństwo chroniąc przed atakiem brutalnego męża. Od narodzin obu chłopców mija 12 lat. I właśnie wtedy ich drogi się krzyżują. Żebrak Tom jest świadkiem zabójstwa dokonanego przez ojca. Uciekając przed rozwścieczonym rodzicem przypadkowo dostaje się na dwór królewski. Kiedy natyka się na księcia Edwarda, ten zabiera go do komnaty i opowiada o swoim marzeniu: choć raz chciałby wdziać łachmany, pobawić się z rówieśnikami i wytarzać z nimi w błocie. Nakłania żebraka, by zamienili się rolami, zwłaszcza że są podobni do siebie jak dwie krople wody. I tak żebrak w stroju książęcym zostaje uznany przez dworzan za Edwarda Tudora, a prawdziwy książę trafia w łachmanach na ulicę, gdzie po raz pierwszy styka się z nędzą i poznaje smak zwykłego, twardego życia. Tymczasem biedak traktowany po królewsku musi stawić czoło jeszcze większym wyzwaniom na zamku. Splot okoliczności sprawi, że niewinny żart chłopców, będzie miał poważniejsze konsekwencje: zamiana dokonana na chwilę znacznie się przedłuży. Ścigany przez ojca Tom, czyli książę będzie musiał uciekać z miasta. Bierze go pod swoje skrzydła przypadkowo poznany Miles Hendon, który wraca z Hiszpanii do swoich bliskich. U boku nowego przyjaciela książę przeżyje mnóstwo niebezpiecznych przygód, trafi nawet do ciężkiego więzienia. Kiedy tłumaczy wszystkim, że jest przyszłym królem Angii, wzbudza gniew, czasem śmiech. Tymczasem żebrak w przebraniu próbuje godnie zastąpić prawdziwego księcia, co mu się zresztą udaje. Sytuacja komplikuje się, kiedy Tom zostaje zdemaskowany przez swego lorda protektora, Hertforda.