Łupaszko

Łupaszko, Polska 2000

Opowieść o losach Zygmunta Szendzielarza, "Łupaszki", jednego z najwybitniejszych partyzanckich dowódców liniowych. Część pierwsza dokumentu obejmuje lata 1910-1948.

  • Czas trwania: 51 minut, Gatunek: Film dokumentalny
  • Reżyseria: Mariusz Pietrowski

Łupaszko w telewizji

ZwińRozwiń

Twórcy

  • Bohdan Mazurek Muzyka
  • Grzegorz Szczygielski Zdjęcia
  • Sławomir Woźniak Zdjęcia
  • Mariusz Pietrowski Scenariusz
  • Mariusz Pietrowski Autor
  • Mariusz Pietrowski Reżyseria

Opis programu

ZwińRozwiń

Opowieść o losach Zygmunta Szendzielarza, "Łupaszki", jednego z najwybitniejszych partyzanckich dowódców liniowych. Część pierwsza dokumentu obejmuje lata 1910-1948. Bohater urodził się w 1910 r. w Wilnie. Po ukończeniu szkoły podchorążych otrzymał stopień porucznika i został skierowany do 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich; dowodził szwadronem. W 1939 roku bił się w szeregach Armii Prusy, a następnie w grupie operacyjnej gen. Władysława Andersa. Po klęsce nie złożył broni. W 1940 r. znalazł się w Związku Walki Zbrojnej na terenie Wilna.

Opowieść o losach Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki", jednego z najwybitniejszych partyzanckich dowódców liniowych. Część pierwsza dokumentu obejmuje lata 1910 - 1948, czyli od narodzin bohatera do jego aresztowania. Urodził się w marcu 1910 roku w Wilnie. Był najmłodszym dzieckiem w bardzo licznej i zżytej rodzinie. Miał ogromny respekt dla ojca, bardzo kochał matkę, od dzieciństwa chciał naśladować jednego ze starszych braci - kawalerzystę, który za postawę bojową w szeregach Orląt Lwowskich został odznaczony krzyżem Virtuti Militari. Idąc jego śladem, ukończył szkołę podchorążych i po otrzymaniu stopnia porucznika został skierowany do 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich, gdzie dowodził szwadronem. W wojnie obronnej 1939 roku bił się w szeregach Armii Prusy, a następnie w grupie operacyjnej gen. Władysława Andersa. Po klęsce nie złożył broni. W 1940 roku znalazł się w Związku Walki Zbrojnej na terenie Wilna. W 1943 roku, w rejonie jeziora Narocz, zorganizował oddział partyzancki AK, przekształcony jesienią w V Brygadę Śmierci. Wysokie walory dowódcze i organizacyjne, dbałość o żołnierzy i miejscową ludność postawiły go w rzędzie najpopularniejszych dowódców polskiej partyzantki na Wileńszczyźnie. Jego partyzancki pseudonim"Łupaszko" stał się głośny także poza tym rejonem. Dostrzegając jego waleczność i umiejętności, przełożeni awansowali go w 1944 roku do stopnia rotmistrza, a następnie - majora. Odnosił sukcesy w walkach z jednostkami wojsk niemieckich i litewskich oraz partyzantką sowiecką. W sierpniu 1944 roku, otoczony przez wojska sowieckie w rejonie Porzecza, rozwiązał brygadę. Przedostał się na Białostocczyznę, gdzie nawiązał kontakt z Komendą Okręgu AK Białystok. W kwietniu następnego roku odtworzył tam V Brygadę Wileńską. We wrześniu, na rozkaz Komendy Okręgu WiN Białystok, przeprowadził częściową demobizację swojej brygady i wyjechał do Gdańska. Nawiązał tam kontakt z ppłk. Antonim Olechnowiczem "Pohoreckim", komendantem "eksterytorialnego" Okręgu AK Wilno, któremu się podporządkował. Od kwietnia 1946 roku dowodził oddziałami partyzanckimi występującymi jako V i VI Brygada Wileńska, które operowały na północnych terenach Polski - od Pomorza Zachodniego po Białystok. 30 czerwca 1948 roku aresztowali go agenci UB. W listopadzie 1950 roku Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na karę śmierci. W filmie majora Zygmunta Szendzielorza "Łupaszkę" i jego żołnierzy wspominają m. in.: Aldona Rymsza, Lidia Lwow - Eberle, Rajmund Drozd, Henryk Sobolewski, Edward Jarkowski, Józef Tondryk i dr Henryk Piskunowicz - historyk.

Komentarze

Skomentuj
  • Brak komentarzy.

Dodaj komentarz

    Ocena społeczności: - Głosów: 0

    Hity dnia

    Wszystkie hity »

    Logowanie

    Jeżeli nie posiadasz konta, zarejestruj się.

    ×