Małe Ojczyzny

Muzeum Twierdzy Kostrzyn stanowi specyficzny zespół muzealny. Obejmuje on jedyny w swoim rodzaju powierzchniowy pomnik - zniszczoną w 1945 r. i nieodbudowaną kostrzyńską Starówkę (Kostrzyńskie Pompeje) wraz z obiektami XVI - wiecznej twierdzy bastionowej, będącej integralną częścią tejże Starówki. Ekspozycja w kazamatach Bastionu Filip jest uzupełnieniem muzeum na wolnym powietrzu. Bitwie o Kostrzyn poświęcono osobną część ekspozycji, nazywaną od dominującej w jej oprawie graficznej czerwonej barwy "ogień" i podzieloną na kilka tematycznych komórek. Ekspozycja koncentruje się nie na kronikarskim przebiegu działań wojennych w obrębie Kostrzyna, lecz raczej na skutkach pożogi wojennej. Otwiera ją zaaranżowane przy wykorzystaniu oryginalnych zniszczonych przedmiotów i pozostałości zabudowy "gruzowisko". W głąb wystawy wiedzie ścieżka z wprowadzonych w posadzkę oryginalnych płyt chodnikowych poznaczonych śladami trafień pociskami i odłamkami. Aranżację wzbogaca automatyczna projekcja zdjęć zniszczonego miasta z kwietnia 1945 r. Wejście do ekspozycji uruchamia jej krótką wizytówkę dźwiękowo (pojazdy i kanonada). W pierwszej wydzielonej komórce można obejrzeć wciąż znajdowane w Kostrzynie szczątki osobistego wyposażenia walczących, w kolejnej fragmenty radzieckiego filmu dokumentalnego nakręconego w Kostrzynie w 1945 r.. Można też zapoznać się szczegółowo z przebiegiem bitwy o Kostrzyn przy pomocy specjalnej mapy z nasuwanymi na nią przezroczystymi oleatami. Dalej przedstawiono pokrótce ewakuację i usunięcie niemieckiej ludności oraz początki początki polskiego miasta Kostrzyn po 1945 r. Infomat pozwala widzowi wysłuchać krótkich relacji wybranych świadków tego czasu. Ostatni fragment tej części ekspozycji poświęcony jest upamiętnieniu ofiar walk oraz funkcjonującego pod Kostrzynem obozu jenieckiego - Stalagu III C. Prezentowane są tutaj m. in. przedmioty pozyskane w toku ostatniej ekshumacji poległych, jak również nakręcony w jej toku film. Całą wystawę wzbogacają liczne wielkoformatowe grafiki. Część eksponowanych przedmiotów umieszczona jest w specjalnych niszach.