Mazepa

"Mazepa" Holoubka jest spektaklem wyjątkowym. O jego sukcesie zadecydowały przede wszystkim dwaczynniki: nowatorskie odczytanie dramatu i rewelacyjneaktorstwo. (...)Zatem "Mazepa" jako ponury thriller?Dlaczego nie. Wystarczy "oczyścić" tekst Słowackiego znadmiernego melodramatyzmu i sentymentalizmu, a barokowyprzepych scenografii zastąpić surowymi muramiwyludnionego zamczyska. Reszta należy do aktorów. A cisą w spektaklu Holoubka doprawdy znakomici. Wojewoda - mąż słusznego wieku, lecz wciąż krzepki - podejmuje w swym zamku króla Jana Kazimierza. Pomiędzydworzanami monarchy znajduje się paź Mazepa, szerokoznany z miłosnych podbojów. Natychmiast doceniwszy urodęWojewodziny, zaczyna się do niej umizgiwać. Dostrzega toZbigniew, pasierb Amelii, skrycie kochający macochę izamierza szablą ostudzić żądze Mazepy. Jednak wdziękiWojewodziny robią również spore wrażenie na królu. Wubraniu pazia skrada się on nocą pod jej okno. Zaczajonyw zaroślach Zbigniew rzuca się nań i rani go w rękę. Królowi udaje się ocalić życie, lecz ma poważny kłopot. Rano wyjdzie na jaw, kto skradał się do alkowy Amelii. Mazepa postanawia wybawić swego pana z opresji i samrani się w dłoń. Na drugi dzień król, chcąc uniknąć skandalu, wysyłapazia z listami do Głuchowa. Wojewoda nie zamierzajednak puścić zniewagi płazem planuje zasadzkę. Wcześniej wszakże drogę Mazepie zastępuje krewkiZbigniew. Podczas krótkiego pojedynku paziowi udaje siędowieść swej niewinności, jednocześnie nie oskarżająckróla. Udobruchawszy Zbigniewa, zauważa na ziemi listswego pana z rozciętą podczas pojedynku pieczęcią. Niemogąc powstrzymać ciekawości, czyta pismo i... doznajewstrząsu. Z listu wynika, że opętany żądzą król planujeporwanie Amelii, a Mazepę chce wtrącić do lochu. Paźpostanawia zawiadomić o wszystkim Wojewodzinę, lecznieszczęśliwy zbieg okoliczności sprawia, że jego dobrechęci obracają się przeciwko niemu, Amelii i Zbigniewowi.