Olimpiada 40

W filmie pojawiają się kadry dokumentalne - migawki z ostatniej, przedwojennej olimpiady w Berlinie w 1936 r. Za cztery lata miały się odbyć następne igrzyska w Tokio. Ale przedtem był rok 1939. Fala faszyzmu zalała całą Europę. W olimpijskim roku 1940 w jednym ze stalagów jeńcy wojenni wpadli na pomysł zorganizowania własnej olimpiady. "Inspiracją było dla mnie autentyczne wydarzenie. We wrześniu 1940 r. prości żołnierze: Polacy, Francuzi, Belgowie, Anglicy, Norwegowie - jeńcy hitlerowskiego stalagu XIII C w Langwasser zorganizowali konspiracyjne igrzyska sportowe. Inicjatorami byli Polacy" - mówił reżyser Andrzej Kotkowski. Przygotowując scenariusz wspólnie z Michałem Komarem, przewertował tomy pamiętników, materiałów źródłowych, zapoznał się z relacjami uczestników tamtych zawodów. Zdjęcia kręcono w zaadaptowanych pomieszczeniach PGR w Proszkowie koło Środy Śląskiej i w autentycznym miejscu pracy jeńców stalagu, kamieniołomach w Strzelinie pod Wrocławiem. Nie chodziło jednak o rekonstruowanie zdarzeń. "Moim zamiarem było zrobić film o sprawach szerszych - podkreślał reżyser - o godności ludzkiej, zdolnej manifestować się nawet w najtrudniejszych warunkach". Pomysł zorganizowania zawodów jest ryzykowny, wbrew regulaminowi. Entuzjaści olimpiady obmyślają sposoby zmodyfikowania konkurencji sportowych tak, aby mogły odbyć się w konspiracyjnych warunkach obozowych. Przygotowują emblematy olimpijskie, pamiątkowe proporczyki, jeden z jeńców na harmonijce ustnej gra hymny narodowe na cześć zwycięzców. Wciąż przybywa kibiców i zawodników. Wyniszczeni morderczą pracą w kamieniołomach jeńcy rozgrywają zawody pod okiem oprawców. Sponiewierani, zniewoleni ludzie odnoszą duchowe zwycięstwo nad prześladowcami. Idea olimpijska triumfuje.