Ostatni Rzymianie

Po rozpadzie Cesarstwa Rzymskiego na początku V wieku i zajęciu przez Germanów tradycje imperium cezarów podtrzymywało państwo bizantyjskie. Przez wieki jego mieszkańcy, coraz bardziej ulegający wpływowi kultury grecko-rzymskiej, nazywali siebie "ostatnimi Rzymianami". W 395 roku cesarz rzymski Teodozjusz Wielki podzielił swe rozległe imperium pomiędzy synów. Zachodnia część upadła w 476 roku, wschodnia ze stolicą w Konstantynopolu przetrwała przez prawie 10 następnych wieków. Mieszkańcy Cesarstwa Wschodnio-rzymskiego, nazywanego dziś częściej bizantyjskim, kultywowali pamięć o świetności Rzymu, uważając się za godnych jego spadkobierców. Historycy dysponują stosunkowo skromną wiedzą o pierwszych wiekach Bizancjum, okresie przejściowym między gasnącą starożytnością a wczesnym średniowieczem. Wiele o historii tego "schyłkowego antyku" można dowiedzieć się jednak z prac archeologicznych prowadzonych w tureckim mieście Sagalassos, znajdującym się w niegdysiejszej prowincji rzymskiej Pizydii. W dużej mierze dzięki wysiłkom belgijskiego profesora Marka Waelkensa Sagalassos stanowi dziś skarbnicę wiedzy o państwie "ostatnich Rzymian".