Pewnego razu w Anatolii

"Metafizyczny antykryminał" cenionego tureckiego reżysera nagrodzony Grand Prix na festiwalu w Cannes 2011. Próba rozwikłania zagadki morderstwa staje się symbolicznym portretem społeczeństwa i filozoficzną przypowieścią o niemożności poznania prawdy. W warstwie fabularnej "Pewnego razu w Anatolii" to opowieść o podróży policjantów, prokuratora, lekarza i dwóch podejrzanych. Zapis wizji lokalnej, podczas której odbywa się poszukiwanie zwłok zamordowanego mężczyzny. Ciała nie można odnaleźć, bo zabójca był prawdopodobnie tak pijany, że nie pamięta, gdzie się go pozbył. Okoliczności morderstwa okazują się jednak ostatecznie drugorzędne, na pierwszy plan wysuwają się relacje pomiędzy uczestnikami wyprawy. Ich gesty, rozmowy, prywatne doświadczenia, z których wyłania się obraz współczesnego tureckiego społeczeństwa. Z jego rozdarciem pomiędzy Wschodem, a Zachodem, powinnościami wobec kraju, rodziny, a wewnętrzną wolnością, życiem zanurzonym w tradycyjnych wartościach, a nowoczesnością. Film "Pewnego razu w Anatolii" korzysta ze schematu kryminalnego, jako pretekstu do rozważań znacznie głębiej sięgających pod podszewkę współczesnego świata. To sprawiło, że krytycy nadali mu miano "metafizycznego kryminału". W przeciwieństwie do klasycznego schematu, tutaj od początku wiadomo, kto zabił, nie wiadomo tylko dlaczego i kogo. I chociaż stopniowo pojawiają się odpowiedzi, to pozostaje wrażenie, że prawda jest coraz bardziej niedostępna. Opowieść toczy się niespiesznie, brak zaskakujących zwrotów akcji, czy odkryć o sile niepodważalnego katharsis. To, co istotne, ukryte jest w banalnych "nudnych" zdarzeniach i gestach, którym jednak stale towarzyszy podskórny niepokój. Film Nuri Bilge Ceylana zachwycił jurorów festiwalu w Cannes 2011 roku, którzy przyznali mu Grand Prix. Wcześniej, w 2003 roku, ta sama nagroda przypadła innemu jego filmowi pt. "Uzak". Ten urodzony w Istambule w 1959 roku, wielokrotnie nagradzany na międzynarodowych festiwalach fotograf, scenarzysta, reżyser i aktor, uznawany jest dziś za najwybitniejszego przedstawiciela tureckiego kina artystycznego. Stworzył własny, charakterystyczny styl z długimi, statycznymi ujęciami, nastrojem melancholii i egzystencjonalnego smutku. W filmach chętnie zatrudnia amatorów, przyjaciół i najbliższą rodzinę. Aktorką jest żona reżysera - Ebru Ceylan, z którą Nuri zgrał w swoim filmie "Klimaty" (Nagroda FIPRESCI w Cannes 2006).