Po tamtej stronie

Film dokumentalny, 20 min, Polska 2007 Scenariusz i realizacja: Vita Żelakeviciute Zdjęcia: Józef Szymura Muzyka: Paweł Szymański Patrzą smutnym, pustym wzrokiem zza krat przesłaniających brudne okna, chociaż widok za oknami wcale nie zachęca do oglądania go: jest równie przygnębiający jak długie, ciemne korytarze wewnątrz budynku z odrapanymi ścianami i nierówną podłogą, pokrytą spękanym linoleum. Mężczyźni w różnym wieku, od młodzieńców po starców, mają ogolone głowy i nieśpieszne ruchy, jakby trochę ociężałe i senne. Mieszkają w ponurych celach, których niemal całą powierzchnię zajmują metalowe łóżka stłoczone po pięć, sześć tak, że z trudem daje się przejść między nimi. Wszyscy są pensjonariuszami dwóch rosyjskich szpitali psychiatrycznych z więziennym nadzorem: w Czerniachowsku w obwodzie kaliningradzkim i Syczowce w obwodzie smoleńskim. Ich dni są rozpaczliwie podobne do siebie: wydawanie leków, po które trzeba się ustawić w długiej kolejce, praca w szwalni, gdzie od huku maszyn wręcz pęka głowa, posiłki spożywane w metalowych miskach, czasem obchód lekarski. Nie ma mowy o świetlicy, telewizorze, radiu, książkach czy zajęciach sportowych. Jedyną rozrywką pensjonariuszy, oprócz spacerowania po szpitalno - więziennym podwórku i wyglądania przez okna, jest palenie papierosów. Palą więc i patrzą przed siebie, nieobecni, milczący. Brak tematów do rozmowy, gdy wokół tak niewiele się dzieje, a leki dodatkowo otumaniają. Może wspominają życie na wolności, może za nią tęsknią. Chcą w coś wierzyć, mieć na coś nadzieję nawet w ich, tak beznadziejnej, sytuacji.