Powrót do Oestgeest

Adaptacja autobiograficznej, wydanej także w Polsce, powieści z 1965 r. "Powrót do Oegstgeest" Jana Wolkersa, zmarłego w 2007 r. holenderskiego pisarza, rzeźbiarza i malarza, uważanego za jednego z najwybitniejszych autorów w powojennej historii Holandii. W latach 60. i 70. napisał on serię autobiograficznych, niekiedy skandalizujących powieści i zbiorów opowiadań, z których najbardziej znaną jest "Rachatłukum" z 1969 r. Ekranizacji "Powrotu..." podjął się Theo van Gogh, kontrowersyjny reżyser, publicysta i aktor, który zginął 2 listopada 2004 r. na jednej z ulic Amsterdamu zamordowany przez młodego Marokańczyka, za otwartą krytykę świata islamskiego. "Powrót do Oegstgeest" to kameralna opowieść stanowiąca rozliczenie z własną przeszłością, stosunkiem do najbliższych, ale też ze sztywnymi, surowymi zasadami kalwińskiego społeczeństwa, kaleczącymi dusze i umysły. Jan, mężczyzna w średnim wieku, artysta z zawodu, wraca po kilkunastu latach nieobecności do swego rodzinnego miasteczka, gdzie nadal mieszkają jego sędziwi rodzice. Wezwała go matka, chcąc, by syn spotkał się, zapewne po raz ostatni, z umierającym ojcem. Jan zjawia się natychmiast w Oegstgeest, chociaż nie darzył rodziców wielkim szacunkiem i miłością. Już jako nastolatek dostrzegał ich hipokryzję i wąskie horyzonty, a jego samego i liczne rodzeństwo krępowały rozmaite nakazy i zakazy ustalane przez despotycznego ojca, cytującego przy każdej okazji Biblię. Teraz rozmowa z leżącym na łożu śmierci staruszkiem przywołuje w Janie wspomnienia z dzieciństwa i wczesnej młodości. Mężczyzna wraca myślami do czasów, gdy rodzina, prowadząca niewielki sklepik spożywczy i powiększająca się niemal co roku o kolejnego potomka, ledwo wiązała koniec z końcem. Jan wspomina trudny okres wojny, poczynania władz wobec osób niepełnosprawnych umysłowo, konflikt z ojcem, pierwsze doświadczenia erotyczne i śmierć ukochanego brata Petera, który walczył na froncie.