Prewencja kryminalna: Inwigilacja 3.0

"Pre - crime" (tłumaczone jako przedstępstwo albo prewencja kryminalna) to termin ukuty przez pisarza science fiction Philipa K. Dicka i spopularyzowany w filmie Stevena Spielberga "Raport mniejszości". Coraz częściej stosowany jest jednak w literaturze naukowej do opisu systemów karnych, zajmujących się przestępstwami jeszcze niepopełnionymi. To ogół działań mających na celu przewidzenie, zakłócenie, powstrzymanie lub ograniczenie zagrożeń kryminalnych. Paradoksem jest tu niewątpliwie fakt monitorowania przestępstwa, do którego jeszcze nie doszło, a które jest niejako przesądzone. Film Matthiasa Heedera i Moniki Hielscher przedstawia współczesne systemy prewencji kryminalnej funkcjonujące już w zachodnich krajach (m.in. Wielka Brytania, Niemcy, USA). Film opowiada, na czym oparte są ich algorytmy, a także jak sprawdzają się w realnej pracy policji, poprawiając statystyki wykrywania przestępstw. Drugą stronę modelu prezentują prawnicy, aktywiści i osoby, które ku swojemu zdziwieniu znalazły się na listach osób podejrzewanych o przyszłe przestępstwa. Film jest socjologicznym esejem, badającym zacierające się granice między bezpieczeństwem a prywatnością, technologią a prawami człowieka, statystyką a konkretnym życiem. Termin prewencja kryminalna pochodzi z filmu "Raport mniejszości", w którym przewiduje się, że ktoś zamierza popełnić przestępstwo, i prewencyjnie się go aresztuje, zanim dokona zabronionego czynu. Przyszłość dzieje się już teraz. Trwa proces wzmacniania bezpieczeństwa publicznego. Czy można przewidzieć przestępstwo, zanim do niego dojdzie? Oprogramowanie przewiduje przestępstwa; policja jest na miejscu zbrodni wcześniej niż sprawca; komputery tworzą listy jutrzejszych zabójstw. To tak zwana prewencja kryminalna. Internet wciąż się uczy i ewoluuje. Obserwuje, analizuje, gromadzi, przechowuje. Witajcie w Matriksie. Matrix, Lista Strategicznych Osób, Lista Osób Objętych Zakazem Lotów, Lista Obserwowanych Terrorystów. Raz na liście, zawsze na liście, bo tak chce komputer, bo nikt za to bezpośrednio nie odpowiada. Bo nie ma procedury zapobiegającej błędom maszyny. Bo, szczerze mówiąc, nikogo nie obchodzi, w jaki sposób program komputerowy wpływa na życie.