Przesłuchanie

Film-legenda. Określony przez władze jako "najbardziej antykomunistyczny film w historii PRL", stał się bezpośrednią przyczyną rozwiązania zespołu "X" Andrzeja Wajdy. Rok po jego nakręceniu Ryszard Bugajski wyjechał z Polski. Premiera miała miejsce dopiero w roku 1989 na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni i wówczas "Przesłuchanie" otrzymało nagrodę dziennikarzy i publiczności. Scenariusz filmu opublikowany został w roku 1981 w "Dialogu", jednak reżyser realizując go zrezygnował z całego wątku współczesnego i skoncentrował się na pobycie bohaterki w więzieniu. Antonina Dziwisz, młoda piosenkarka kabaretowa nie związana w żaden sposób z polityką, upita pewnego wieczoru w restauracji przez dwóch mężczyzn, zostaje przewieziona do więzienia. Tam poddawana jest nie kończącym się przesłuchaniom, w trakcie których oficerowie SB bez żenady wypytują ją o życie intymne. Współwięźniarki nie ufają jej, mąż uwierzył w jej sfabrykowane zeznania, które mu pokazano. Tonia zostaje zupełnie sama. Przesłuchujący ją Moraczewski i "Kąpielowy" żądają, by złożyła zeznania obciążające majora Olchę, jej kolegę z zespołu. Kiedy dziewczyna odmawia, próbują zmusić ją do tego biciem i torturami. Tonia nie poddaje się. Zostaje umieszczona w karcerze zalanym wodą. Strażnicy wyciągają ją w ostatniej chwili przed utopieniem. Załamana próbuje popełnić samobójstwo. W Wigilię Morawski składa Toni życzenia, wówczas dochodzi między nimi do zbliżenia. Po pewnym czasie dziewczyna mówi mu, że jest w ciąży, ale obiecuje, że nie wyjawi, kto jest ojcem dziecka. Rodzi córeczkę, która zostaje jej odebrana i umieszczona w sierocińcu. Po śmierci Stalina Morawski informuje Tonię, że odzyska wolność. Sam popełnia samobójstwo. Przechodząc kolejne fazy piekła, samotnie stawiając czoło machinie przemocy, Antonina nie tylko się jej nie poddaje, ale także coś zyskuje. W zetknięciu z totalitarnym systemem ta zwykła, młoda dziewczyna bez określonego światopoglądu czy przekonań politycznych zaczyna budować własną osobowość i dokonywać odtąd świadomych wyborów.