Rysopis

Debiut fabularny Jerzego Skolimowskiego, a zarazem pierwsza część dyptyku o losach Andrzeja Leszczyca - młodego, wrażliwego człowieka, zagubionego we współczesnym świecie, rozpaczliwie szukającego wyjścia z beznadziejnej i bezcelowej codzienności. Film rozpoczyna się w momencie, gdy Andrzej budzi się wczesnym rankiem, zostawia śpiącą dziewczynę i stawia się przed komisją poborową. Ku zdumieniu jej członków domaga się niezwłocznego powołania do służby zasadniczej. Dla tego celu bowiem dopiero co porzucił studia ichtiologiczne. Doszedł do wniosku, że jedynie wojsko nauczy go, co naprawdę znaczy dorosłe życie. Z kartą poborowego, mając jeszcze przed sobą kilka godzin "w cywilu" wraca do dziewczyny i swoich zwykłych obowiązków. Film Skolimowskiego jest montażem krótkometrażowych etiud szkolnych, realizowanych przez reżysera w ciągu czteroletnich studiów. Przez krytykę uważany jest za utwór, otwierający nowe perspektywy estetyczne przed rodzimą kinematografią oraz za oryginalny manifest światopoglądowy pokolenia Polaków, które wchodziło w dorosłe życie w połowie lat sześćdziesiątych. Złożony z zaledwie 29 ujęć "Rysopis" daje znakomity portret młodego człowieka, który czuje się niezdolny do przeżywania silniejszych uczuć. Pragnie czegoś bardzo mocno, lecz nie wie czego. Zawieszony między różnymi możliwościami, niekonsekwentny w postępowaniu, wewnętrznie rozedrgany rozpaczliwie próbuje odnaleźć własne miejsce w życiu. "Rysopis" zdobył liczne wyróżnienia zarówno w Polsce, jak i zagranicą. Młodzieńcze dzieło Skolimowskiego uhonorowano m.in. nagrodą za reżyserię (razem z filmem "Walkower") na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Arnheim w 1965 roku, Syreną Warszawską Polskiej Krytyki Filmowej w 1966 roku oraz laurami na Międzynarodowych Spotkaniach Krytyków w Mediolanie, Kongresie Filmu Niezależnego w Lyonie i Festiwalu Filmu Nowego w Pesaro.