Shalako

Szeroko reklamowany swego czasu brytyjski western, nakręcony w Hiszpanii przez amerykańskiego reżysera (twórcę m.in. "Młodych lwów", "Dwóch złotych koltów", "Krzyżowego ognia", "Za cenę życia", "Żegnaj, kochanie" czy "Mirażu") i z udziałem międzynarodowej obsady aktorskiej, to dzieło dość nietypowe w westernowym nurcie nie tylko ze względu na swoją "wielonarodowość". W przeciwieństwie do innych, amerykańskich czy nawet włoskich westernów, jego bohaterami nie są ani sprawiedliwi "ludzie znikąd", ani waleczni obrońcy prawa z gwiazdami szeryfów, ani spragnieni zysku hodowcy bydła, lecz europejscy arystokraci, którzy urządzają sobie polowanie na amerykańskich preriach. Jak podaje Louis L'Amour, autor powieści, ktora stała się podstawą scenariusza, zwyczaj ten był dość częsty wśród arystokratów w połowie XIX w. Możni Europejczycy jeździli wówczas na łowy do Ameryki, jak wcześniej czynili to w Afryce. Niektórzy z nich zabierali ze sobą kilkanaście wozów i podwodów, stada bydła, kilkadziesiąt koni, sfory psów i tabuny służących. Większość z nich tylko podróżowała i polowała, ale byli i tacy, którzy po drodze zakładali rancza, a nawet miasta. Jest rok 1882. Pruski arystokrata, baron Frederick von Hallstatt, organizuje dla swych przyjaciół safari na amerykańskiej pustyni. W gronie zaproszonych gości są: hrabina Irina Lazaar, Hans Kruger, towarzysz barona z wojska, sir Charles Daggett, angielski dyplomata z żoną, amerykański senator Henry Clarke i jego żona Elena. Wyprawę prowadzi grupa przewodników pod kierunkiem Bosky'ego Fultona, bandyty, którego rzeczywistym celem jest zagrabienie biżuterii bogatych turystów. W trakcie podróży hrabina Irina zostaje napadnięta przez Indian. Z pomocą przybywa jej Shalako, federalny agent - pełnomocnik czuwający nad przestrzeganiem warunków układu z Indianami. Ratując piękną brankę od okrutnej śmierci, przyrzeka wodzowi Indian Chato, że cudzoziemcy opuszczą tereny należące do czerwonoskórych braci. Niestety, myśliwi, nie zważając na niebezpieczeństwo, odmawiają przerwania polowania. Shalako, przekonany, że nazajutrz Indianie zaatakują, wyrusza, by sprowadzić pomoc wojska. Przeczucie go nie myli, o wschodzie słońca Indianie rzeczywiście napadają na obóz. Już pierwsze kadry filmu Dmytryka zapowiadają coś więcej niż film przygodowy. Sceny ukazujące wykwintnych arystokratów, wystrojonych w aksamity i diamenty, jedzących wyszukane potrawy na srebrnych półmiskach, sączących zimne wino z kryształowych kieliszków w sercu jałowej pustyni i nie zwracających uwagi na spitą eskortę ani zagrażających im indiańskich łowców skalpów, należą do najlepszych w filmie. Znakomicie wypada też Sean Connery jako tytułowy Shalako. Była to jego najlepsza rola od czasu serii filmów o przygodach Jamesa Bonda. Znacznie chłodniej krytycy oceniali kreację Brigitte Bardot, zaangażowaną - ich zdaniem - głównie "ku ozdobie".