Świat jest wielki, a zbawienie czai się za rogiem

Obsypany nagrodami na całym świecie film został m.in. uhonorowany Nagrodą publiczności na festiwalu w Zurychu w 2008 r. oraz Nagrodą Jury na warszawskim festiwalu w 2008 r. To historia Aleksandra Gregorjewa, nazywanego Saszką, który przy pomocy swego charyzmatycznego dziadka, Bai Dana, wyrusza w podróż, by odnaleźć samego siebie, dotrzeć do swoich korzeni i odzyskać pamięć utraconą po tragicznym wypadku. Film rozpoczyna się sceną narodzin głównego bohatera, który przyszedł na świat 15 września 1975 r. otoczony troskliwą rodziną. Nad wychowaniem Saszki czuwają babcia Słodka, słynąca z wypieków ciast, dziadek Bai Dan, regularnie grywający w kości, w czym jest niekwestionowanym mistrzem, oraz rodzice: matka Jana i ojciec Wasyl, zatrudniony w fabryce, mający problemy z władzami komunistycznej partii, którym nie chce się podporządkować. Wasyl marzy o ucieczce na Zachód, by zapewnić rodzinie godniejsze i lepsze życie. Akcja przenosi wiele lat później. Dorosły już Saszka i jego rodzice podróżują samochodem. Na autostradzie dochodzi do wypadku, w którym giną Jana i Wasyl, ich ciężko ranny syn trafia do szpitala. Jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo, ale wskutek odniesionych obrażeń cierpi na całkowity zanik pamięci. Nie wie skąd pochodzi, kim jest. Nie wie nawet, że jego rodzice nie żyją. W szpitalu odwiedza go dziadek Bai Dan, którego Saszka nie rozpoznaje. Lekarze chcą zatrzymać pacjenta, ale dziadek uznaje, że najlepiej mu będzie z rodziną. Postanawia zabrać wnuka do Bułgarii, do miejsc, gdzie spędził dzieciństwo otoczony bliskimi mu osobami. Ale przerażony Saszka woła pielęgniarkę, chce, by wyprowadziła natręta, którego nigdy przedtem nie widział. Przez cały film przeplatają się wydarzenia z przeszłości i teraźniejszości. Teraz akcja cofa się o kilkadziesiąt lat. 7 - letni Saszka obchodzi urodziny w gronie najbliższych. Są prezenty, tort i świeczki. W kolejnej scenie dziadek robi wszystko, by przywrócić wnukowi pamięć. Opowiada mu o jego dzieciństwie, przynosi zdjęcia. min. z przyjęcia urodzinowego. Tymczasem nękany w pracy ojciec Saszki, Wasyl, zostaje uznany za wroga władzy ludowej. Ma za zadanie donosić na teścia, regularnie składając raporty. Jeśli odmówi, zostanie wyrzucony z fabryki. Jest rok 1982, umiera Breżniew. Władze komunistyczne zmuszają pracowników do okazywania wielkiego żalu i smutku. Wtedy Wasyl podejmuje ostateczną decyzję o ucieczce z kraju. Rodzina trafia do przejściowego obozu uchodźców we Włoszech, gdzie panują skandaliczne warunki. Za opłatą Wasyl zostaje przerzucony do Niemiec. Kiedy Bai Dan po raz kolejny odwiedza wnuka w szpitalu, wbrew lekarzem, mówi mu prawdę o rodzicach, którzy zginęli w wypadku samochodowym, a on uratował się. Bai Dan zabiera go do Bułgarii, dokąd podróżują na rowerze tandemie. Jest rok 2006, Saszka wraca do rodzinnego kraju, do swoich korzeni. (SVETAT E GOLYAM I SPASENIE DEBNE OTVSYAKADE) Dramat obyczajowy, Słowenia/Niemcy/Węgry/Bułgaria 2008 Reżyseria: Stephan Komandarev Scenariusz: Dusan Milić, Yurii Dachev, Stephan Komandarev Aktorzy: Miki Manojlovic, Carlo Ljubek, Hristo Mutafchiev, Ana Papadopulu, Lyudmila Cheshmedzhieva, Nikolai Uramov