Tajemnice Watykanu

Film dokumentalny, 90 min, Polska 2006 Reżyseria: Paweł Pitera, Krzysztof Talczewski Zdjęcia: Janusz Tatarkiewicz, Przemysław Rejchel Muzyka: Rafał Rozmus Przed niemal pięcioma wiekami wojska cesarskie najechały i złupiły Rzym. W obronie Klemensa VII stanęło wówczas 189 gwardzistów. 147 z nich poniosło śmierć, a pozostali przy życiu, wraz z papieżem, przedostali się tajemnym przejściem - tunelem w murze obronnym - do Zamku Anioła. Oblężenie fortecy trwało pół roku. W tym czasie toczyły się negocjacje z napastnikami. Ceną pokoju były: korona cesarska dla Karola V oraz zniesienie gwardii szwajcarskiej. Klemens ustąpił. W 1530 roku koronował w Bolonii Karola na cesarza rzymskiego i rozwiązał swą przyboczną formację. Odrodziła się po dwudziestu jeden latach, w spokojniejszych dla papiestwa czasach. Na pamiątkę krwawego 6 maja 1527 roku - tzw. Sacco di Roma - tego właśnie dnia młodzi gwardziści składają uroczystą przysięgę swemu suwerenowi. Przedtem odbyli długie szkolenie, a jeszcze wcześniej przeszli przez gęste sito selekcji, jakiej poddawani są kandydaci. Gwardzista musi m.in. być Szwajcarem, katolikiem, mieć nienaganną opinię, zasadnicze przeszkolenie wojskowe i co najmniej 174 centymetry wzrostu. Przyjęci do służby żołnierze występują podczas uroczystości w tradycyjnych ubiorach zaprojektowanych ponoć przez samego Michała Anioła. To plotka. W rzeczywistości wzór nawiązujących do renesansu mundurów wprowadzono dopiero w 1914 roku. Myliłby się ktoś, uważając ubranych w barwne uniformy "halabardników" za tyleż efektownych, co bezbronnych statystów. Każdy z żołnierzy jest mistrzem w używaniu broni palnej i sztuk walki wręcz. "Tajemnice Watykanu" nie opowiadają o mrocznych sekretach Państwa Kościelnego, tajnych sprzysiężeniach i głęboko zakonspirowanych organizacjach rządzących światem. Gusty amatorów modnych teorii spiskowych zaspokoi Hollywood. Polscy dokumentaliści przedstawiają widzom codzienność Stolicy Apostolskiej widzianej z perspektywy niedostępnej rzeszom pątników gromadzących się przed Bazyliką Świętego Piotra. Ukazują wewnętrzną maszynerię odpowiedzialną za funkcjonowanie Watykanu: administrację kierowaną przez kardynała Edmunda Szokę - gubernatora Państwa Watykańskiego, rozgłośnię Radio Vaticana nadającą audycje w 34 językach, a zorganizowaną przed laty przez Guglielmo Marconiego - wynalazcę radia, watykańskie biblioteki, drukarnie, introligatornie, pracownie renowacji zabytków. Odwiedzają Akademię Papieską, najstarsze w Europie, bo ośmiusetletnie ogrody pielęgnowane przez 27 ogrodników, oraz wozownie i garaże. Te ostatnie, wraz z samochodami, pojawiły się w Państwie Watykańskim dopiero w latach dwudziestych ubiegłego wieku, na życzenie wielkiego amatora motoryzacji, papieża Piusa XI.