Upadek żelaznej kurtyny

Film dokumentalny Francka Cuveilliera, który powstał w listopadzie 2019 roku. z okazji rocznicy upadku muru berlińskiego Pod koniec II wojny światowej Stalin podpisał Układ Warszawski, który doprowadził do powstania żelaznej kurtyny, która zmniejszyła Europę o połowę na wiele lat. Przez ponad 40 lat Europę Zachodnią od bloku wschodniego oddzielało 3800 kilometrów muru i drutów kolczastych. Mieszkańcy Zachodu niewiele wiedzieli o życiu i doświadczeniach tych ze Wschodu, po drugiej stronie żelaznej kurtyny. Wciąż żyją osoby, które ją dobrze pamiętają. Wspólnie z historykami zastanawiamy się, co pozostało z tej wielkiej historycznej blizny. Winston Churchill, który doprowadził Anglię do zwycięstwa, był nieufny wobec rosyjskich działań w Europie Wschodniej, gdzie rządzili komuniści: w Czechosłowacji, Polsce, na Węgrzech i we wschodnich Niemczech. W marcu 1946 roku w Fulton w Ameryce w obecności prezydenta Trumana w swym przemówieniu wypowiedział prorocze słowa: "Od Szczecinanad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem w poprzek kontynentu opuściła się żelazna kurtyna". Mimo że żelazna kurtyna odgradzała od siebie Europejczyków, w Berlinie pozostało ostatnie otwarte przejście między Wschodem a Zachodem. Berlin był wyspą w sercu wschodnich Niemiec, podzieloną na dwie strefy. Mieszkańcy musieliprzywyknąć do życia wzdłuż żelaznej kurtyny. Lata 70. , które rozpoczęły się pod znakiem polityki wschodniej postulowanej przez zachodnioniemieckiego kanclerza Willy'ego Brandta, przyniosły odprężenie po obu stronach żelaznej kurtyny. Oba państwa niemieckie wzajemnie uznały swoją suwerenność i zgodnie z Aktem Końcowym Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Helsinkach podpisanym w 1975 roku, gwarantowały swobodny przepływ osób. Kilka lat później gwałtownie wzrosła wymiana handlowa między oboma państwami niemieckimi. Masowo wydawano wizy na wyjazdy na Wschód, rzadko na wyjazdy na Zachód. Lata 80. były paradoksalne. Choć żelazna kurtyna nigdy nie była bardziej skuteczna, przywiązanie do socjalistycznego reżimu coraz bardziej słabło. Wizerunek zamożnego społeczeństwa po zachodniej stronie żelaznej kurtyny wzmagał pragnienia konsumpcyjne mieszkańców Wschodu. W nocy z 9 na 10 listopada 1989 roku tłumy berlińczyków zgromadziły się wokół muru. Rozeszła się pogłoska, że granica zostanie otwarta. Straż graniczna się wahała. Komunikaty partii były nie do końca jasne. Te niedopowiedzenia doprowadziły do upadku muru berlińskiego. W ciągu kilku godzin żelazna kurtyna straciła swoje znaczenie. Po kilku miesiącach została zdemontowana, a po kilku latach całkowicie usunięta. To, co z niej zostało, jest nieistotne. W przeciwieństwie do związanych z nią historii. Ten film pokazuje genezę powstania, efekt i skuteczność żelaznej kurtyny oraz wpływ, jaki miała na trzy pokolenia Niemców, Czechów i Polaków. To również próba odpowiedzi na pytanie: czy mur spełnił swój cel, czy też był kolejnym błędem w historii Europy i świata?