Uwikłany w historię

Dokumentalny film o Józefie Ignacym Kraszewskim. Biografię pisarza śledzimy od wczesnego dzieciństwa w dworze dziadków - w Romanowie na Podlasiu. Odcisnęło ono piętno na całym życiu pisarza. Dalej są szkoły w Białej Podlaskiej i w Lublinie, studia w Wilnie z kilkunastomiesięcznym epizodem więziennym (aresztowano go za przygotowania do powstania listopadowego). Film opowiada o próbach gospodarowania, jako ziemianin, w majątkach Wołynia, pracy w Żytomierzu, podróżach po ziemiach Rzeczypospolitej i po całej Europie. Ważnym akcentem jest okres warszawski (prowadzenie "Gazety Polskiej" i przygotowania do powstania styczniowego), który kończy się ucieczką do Drezna, w obawie przed zsyłką na Sybir. Okres drezdeński to jakby drugie życie Kraszewskiego - w setkach powieści podpowiada drogę ujarzmionemu narodowi, pisuje do kilkudziesięciu czasopism, czyta prawie wszystko w kilku językach, co powoduje, że jest najbardziej oczytanym krytykiem literackim swojego czasu w Europie. Przy tym maluje i rysuje niemal przy każdej okazji (pozostało po nim kilkadziesiąt płócien i 1800 rysunków!). W powieści próbuje wszystkich form jakie powstały w XIX wieku, wypełniając luki w czasopiśmiennictwie polskim i na swój sposób polemizując z największymi w Europie pisarzami - tylko samych powieści napisał ponad 220 tytułów. Dorobek publicystyczny można by zamknąć ponad setką tomów (był pierwszym w Polsce i jednym z pierwszych w świecie teoretykiem prasy). Pozostawił ponad 200 000 litów. Pobyt w Dreźnie kończy się katastrofą: kanclerz Bismarck postanawia zniszczyć najbardziej znanego w Europie Polaka - Niemcy wytaczają Kraszewskiemu proces o zdradę stanu i skazują go na 3, 5 roku twierdzy. Zwolniony za kaucją ucieka do Włoch, a potem do Szwajcarii. Próbuje jeszcze tutaj wydawać pismo, ale po 16 miesiącach od wyjścia z twierdzy umiera.