Wiano

Bronka Drzemlikówna, główna bohaterka filmu (pierwsza, duża filmowa rola Zofii Kucówny), to dziewczyna nieatrakcyjna i kaleka. W swojej miejscowości jest albo niezauważana, albo wyśmiewana - ojciec Bronki buduje jednak dla dziewczyny-Kopciuszka spółdzielczy dom, który ma być jej wianem. Nieoczekiwanie Bronką zaczyna się interesować Staszek Stosina (Roman Wilhelmi) - zbuntowany wobec swojego środowiska chłopak, który właśnie odsiedział wyrok w więzieniu i wraca do rodzinnej miejscowości bez pracy i bez pieniędzy. Zanim Staszek zaczyna uwodzić Bronkę, przeżywa miłosny zawód - jego dziewczyna Ulka (Marta Lipińska) porzuca go dla miejscowego nauczyciela Edka (Tadeusz Łomnicki). Wbrew pozorom w związku Stosiny i Bronki nie chodzi o jej majątek - początkowo fascynacja szofera z ciemną przeszłością jest bezinteresowna. Dopiero z czasem pojawia się w jego głowie pomysł, by ojciec dziewczyny zapisał jej w posagu trzy morgi ziemi, na których mogliby gospodarować. Drzemlik długo się waha - kiedy podejmuje decyzję, jest już jednak za późno: Ula wraca do Staszka, a porzucona Bronka daje się ponieść rozpaczy? "Wiano" było fabularnym debiutem Jana Łomnickiego, który dopiero w przyszłości miał zrealizować słynne seriale telewizyjne "Modrzejewska", a zwłaszcza "Dom". W dodatku debiutem powszechnie chwalonym - "nie waham się napisać, że <<Wiano>> jest filmem wybitnym" - notował w roku 1964 Zygmunt Kałużyński. "Wiano" powstało bowiem w czasie, kiedy filmy o wsi stały się niezwykle modne - były to jednak przede wszystkim obrazki publicystyczne opiewające pracę na roli i funkcjonowanie spółdzielni produkcyjnych. Film Łomnickiego uciekał przed tego rodzaju schematem - chociaż pokazywał życie wiejskiej społeczności, miejscowe obyczaje i charakterystyczne typy psychologiczne (wiejskie kobiety i dewotki, inteligentny ksiądz, tchórzliwy nauczyciel, chłopak ze wsi "skażony" miastem) nie był w gruncie rzeczy opowieścią o wsi. Łomnicki skoncentrował się na osobistej klęsce bohaterów, która w gruncie rzeczy była klęską określonych, życiowych postaw.