Wszyscy albo nikt

Yimou Zhang należy do najwybitniejszych przedstawicieli tzw. piątej generacji chińskich reżyserów. Urodzony w prowincji Shaanxi, dorastał w rodzinie opozycjonistów. Autor Zawieście czerwone latarnie czy Drogi do domu nie tylko zna z autopsji życie na prowincji, ale jest wyczulony na problemy zwykłych ludzi. W jego filmografii wystawne dramaty historyczne przeplatają się z subtelnym, społecznym kinem stawiającym w centrum wydarzeń prostych, często pochodzących z ludu bohaterów. Wiejski nauczyciel musi na miesiąc opuścić małą, górską wioskę oraz swoich uczniów. Chora matka mężczyzny pilnie potrzebuje jego opieki. Lokalne władze na miejsce nauczyciela zatrudniają 13-letnią Wei Minzhi, mającą za zadanie dopilnować obecności uczniów w szkole. Wszyscy obawiają się, że pod nieobecność nauczyciela któreś z dzieci może wyruszyć, śladem wielu swoich rówieśników, do miasta. Bohaterka ma za swoją pracę otrzymać wynagrodzenie. Mimo starań Wei nie udaje się upilnować wszystkich. Pewnego dnia znika jeden z chłopców. Wiadomo, że pochodził z bardzo biednej rodziny i prawdopodobnie szuka jakieś pracy i zarobku w mieście. Wei wyrusza w poszukiwaniu chłopca. "Zhang Yimou znał życie i ludzi ze środowisk, które ukazywał w swoich filmach. Zesłany do pracy na wsi w czasach rewolucji kulturalnej żył właśnie takim życiem, nie pozostawał wyłącznie obserwatorem. [...] Osobiste doświadczenia, znajomość realiów nie prowadziły jednak reżysera w stronę poetyki dokumentalnej. Jeśli możemy odnaleźć pewne jej elementy, to w ostatecznej konsekwencji wpisują się one w czysto autorską, fikcyjną ze swej istoty opowieść" - pisze Alicja Helman. Wydaje się, że właśnie owo połączenie dokumentalizmu (reżyser zainspirował się autentyczną historią) i autorskiej wizji stanowi o ogromnej sile filmu. Sile emocjonalnej, ale także tej, która wynika z wyrafinowanej formy. Kolejny raz Zhang Yimou urzeka prostotą opowieści, wynikową realizmu i metaforycznej baśni osadzonej w naturalnych plenerach Chin. Szczerość i autentyczność małej, górskiej wioski koresponduje z obrazem miasta, budując opozycję tradycji i cywilizacji, będąc jednocześnie symbolem współczesnych przemian Państwa Środka. Wszyscy albo nikt to także przejmująca historia młodziutkiej Wei, której determinacja i "wewnętrzna czystość" pozwalają pokonać wszelkie przeszkody. Wielkie kino. Cztery nagrody w Wenecji (w tym Złoty Lew), wyróżnienia na festiwalach w Changchun, Isfahan i Sao Paulo. Nagrody Golden Rooster, Hundred Flowers oraz Kinema Junpo. CBS Europa Wtorek