Wszyscy moi bliscy

Wśród tych, którzy podczas II wojny światowej nieśli ratunek Żydom, najbardziej znaną postacią jest szwedzki dyplomata Raul Wallenberg. Film Stevena Spielberga rozsławił z kolei postać Oskara Schindlera. Debiutanckie dzieło czeskiego reżysera Mateja Minaca przybliża widzom sylwetkę innego bohatera tamtych czasów: angielskiego maklera giełdowego Nicholasa Wintona, który przez ponad 50 lat nie wspominał o swoim wyczynie nawet żonie. Uratowani przez niego Żydzi poznali swojego wybawcę dopiero w 1988 r. , podczas telewizyjnego show, do którego zaproszono nieświadomych niczego uczestników tamtych zdarzeń. W sumie Winton ocalił niemal 700 żydowskich dzieci z Czech. Inspirując się dramatycznymi doświadczeniami własnej rodziny, która przeszła podobną gehennę, Minac opowiada historię fikcyjnej żydowskiej rodziny Silbersteinów, która zginęła w czasie Holocaustu. Przeżył tylko uratowany przez Wintona mały David i z jego ust poznajemy przebieg wydarzeń. Nie ma w filmie scen martyrologicznych, przemocy i prześladowań. Reżyser skupił się na pokazaniu emocjonalnych więzi łączących ten specyficzny świat i na tym, jak polityka antysemityzmu niszczyła szczęśliwą rzeczywistość tysięcy ludzi. Opowieść zaczyna się latem 1938 r. , kilka miesięcy przed zawarciem Układu Monachijskiego, który otworzył Hitlerowi drogę do podboju Europy. W świeżo kupionej willi pod Pragą mieszka z rodziną zamożny żydowski lekarz Jacob Silberstein. Pod jego dachem znaleźli też miejsce jego czterej bracia: skrzypek wirtuoz Samuel, kantor w synagodze Leo, wesoły cyrkowiec Max i szalony wynalazca amator Robert. Raz w miesiącu wszyscy spędzają szabat u sędziwych rodziców i tam podejmuje się najważniejsze rodzinne decyzje. Jacob, wieczny optymista, nie traci wiary i poczucia humoru, nawet gdy Czechosłowacja, na mocy Układu Monachijskiego, pada łupem Niemców. 15 marca 1939 r. hitlerowcy wkraczają do Pragi. Wprowadzone przez nich ustawy ograniczają praktykę lekarską Jacoba. Samuela porzuca jego czeska narzeczona, Alena, posłuszna woli ojca, który nie zgadza się na ślub córki z Żydem. Oszukany przez swego impresaria, który miał mu ułatwić ucieczkę za granicę, Samuel popełnia samobójstwo. Przed śmiercią dzwoni jednak do Jacoba i radzi mu, aby skontaktował się z angielskim maklerem Wintonem, który organizuje wyjazdy dzieci czeskich Żydów do Wielkiej Brytanii, gdzie mają być zaadoptowane przez angielskie rodziny i dzięki temu uratowane. Jacob i Irma długo wahają się, ale w końcu ich syn David ostatnim przedwojennym transportem opuszcza Czechy. (VSICHNI MOJI BLIZCI) Dramat wojenny, 95 min, Czechy/Słowacja/Polska 1999 Reżyseria: Matej Minac Scenariusz: Jiri Hubac, Matej Minac Zdjęcia: Dodo Simoncic Muzyka: Janusz Stokłosa Aktorzy: Josef Abrham, Rupert Graves, Krzysztof Kolberger, Agnieszka Wagner, Jiri Bartoska, Ladislav Chudik, Grażyna Wolszczak i inni