Zgoda - miejsce niezgody

Niemiecki obóz koncentracyjny "Zgoda" w Świętochłowicach w 1945 r. zamienił się w obóz podlegający polskiemu Urzędowi Bezpieczeństwa Publicznego. Komendantem był Salomon Morel, oskarżany o zbrodnie przeciwko ludzkości. Podobno część jego rodziny zginęła w obozie koncentracyjnym i miał to być akt jakże okrutnej zemsty. Nazywają "Zgodę" obozem tortur i śmierci. Opowiadają przed kamerą o swoich dramatycznych przeżyciach: aresztowaniach, przesłuchaniach, biciu, upokorzeniach, głodzie, torturach. Dla nich nowy koszmar zaczął się wraz z wyzwoleniem w styczniu 1945 r. Śląska przez Armię Czerwoną. Wówczas po masowych wywózkach Ślązaków do Związku Radzieckiego nastąpiła kolejna fala aresztowań, która teoretycznie odbywała się w majestacie prawa, bo była dokonywana na podstawie Dekretu PKWN z 4 listopada 1944 r. o zdrajcach narodowych. W obozie "Zgoda" więziono polskich obywateli z Górnego Śląska, oskarżanych o podpisanie volkslisty czy też występowanie przeciwko komunistycznej władzy. Funkcjonariusze urzędów bezpieczeństwa, milicja, NKWD zatrzymywali każdego podejrzanego: mężczyzn, kobiety i dzieci. Po długich miesiącach przetrzymywania więźniów w strasznych warunkach mordowano ich i skrycie grzebano w zbiorowych mogiłach. Płacili najwyższą cenę za to, że uważano ich za Niemców. Pierwsi więźniowie "Zgody" trafili tu w lutym 1945 r. Ci, którzy przeżyli, m. in. Dorota Boreczek, Erwin Nalepa, Helena Guziałek, Irene Wenzel, Irmgarda Lipińska, Edith Wagner, Gerhard Gruschka, Edmund Kamiński, nigdy nie zapomną koszmaru tamtych dni. Mieli wówczas 14 - 17 lat i choć minęło już ponad 60 lat wciąż pamiętają o bólu i cierpieniu, wracają wspomnieniami do swoich bliskich, którzy zmarli w obozie. Dziś mieszkają w Polsce, Niemczech, Holandii, Liechtensteinie, ale spotykają się w Świętochłowicach, gdzie byli więzieni oni lub członkowie ich rodzin. Na Górnym Śląsku w 1945 r. funkcjonowało 100 różnego rodzaju obozów. Od lutego do listopada tego roku przez obóz pracy "Zgoda" w Świętochłowicach przeszło blisko 6000 Górnoślązaków. Wskutek tortur, wycieńczenia i chorób zmarło około 1850. 19 grudnia 2003 r. Sąd Rejonowy w Katowicach wydał, na podstawie zebranych dowodów, postanowienie o tymczasowym aresztowaniu Salomona Morela. Rozesłano za nim międzynarodowy list gończy. Salomon Morel pracował w polskim więziennictwie 23 lata, 6 miesięcy i 22 dni, za co otrzymywał bardzo wysoką polską emeryturę. Mieszkał w Tel Awiwie, gdzie zmarł 14 lutego 2007 r.