Konformista

Przekonany, że w 1920 r. , jako 13 - letni chłopiec zabił szofera homoseksualistę, Marcello Clerici stara się okupić swoją winę poprzez jak najściślejsze dostosowywanie się do norm społecznych. Niepoczytalność ojca oraz pociąg matkido narkotyków i młodych chłopców sprawiły, że on sam stara się być jak najbardziej przeciętny i anonimowy. W 1938 r. poślubia Giulię, niczym niewyróżniającą się drobnomieszczankę. Ponieważ czasy temu sprzyjają, zostaje agentemfaszystowskiego wywiadu i wykorzystując podróż poślubną do Paryża, stara się wykonać powierzone mu zadanie rozszyfrowania antyfaszystowskiej działalności profesora Quadriego, którego był niegdyś studentem. Odwiedzając z Giulią profesora i jego żonę Annę, niespodziewanie dla samego siebie zakochuje się w atrakcyjnej pani profesoroweji pod wpływem tego silnego uczucia chce się wycofać z powierzonego mu zadania. Z jeszcze większym zaskoczeniem spostrzega jednak, że nie on, a Giulia jest w istocie obiektem zainteresowania Anny. Co więcej, Anna wie o powiązaniach Marcella z wywiadem, lecz nic nie robi, by ostrzec męża. Tymczasem z Włoch nadchodzi rozkaz likwidacji profesora. "Konformista" jest dość swobodną adaptacją powieści Alberta Moravii pod tym samym tytułem. Reżysera Bernardo Bertolucciego ("Strategia pająka", "Ostatnie tango w Paryu", "Wiek XX", "Ostatni cesarz", "Pod osłoną nieba", "Mały Budda") zainspirowały tylko niektóre wątki myślowe powieści, a przede wszystkim osobowość tytułowego bohatera, postaci tyleż tragicznej, co obmierzłej, wielkiej i nędznej. Jean - Louis Trintignant, odtwórca postaci Marcella, tak wspominał pracę nad filmem i swą rolą: "Według Moravii, a także według Bertolucciego, aby wejść do społeczeństwa, aby zostać przez nie zaakceptowanym, trzeba się wkupić - cena tego okupu nazywa się konformizmem. W tym wypadku bohater był w sytuacji wyjątkowej (okres wojny i faszyzmu): zdobywa prawo"wstępu do społeczeństwa"poprzez współudział w powszechnej zbrodni. Krytycy podkreślali jednak, że nie należy ograniczać"Konformisty"do prostego przykładu politycznego wyboru. W świecie Bertolucciego wszystko podlega i wszystko znajduje wyjaśnienie w mechanizmach uczuciowych, które determinują ludzi. Film ten to wyrafinowana artystycznie medytacja nad słabością, uleganiem wpływom i okrucieństwem wynikającym z namiętności.