Niezłomni Odcinek 15 - Edward Taraszkiewicz "Żelazny"

Streszczenie odcinka

Cykl etiud filmowych przedstawiających sylwetki żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego. Bohaterem jest Edward Taraszkiewicz, pseud. "Żelazny". Gdy przypomnę sobie naszych najlepszych ludzi, których kości popróchniały, mimowolnie mnie dławi. W roku 1946 grupa nasza liczyła 48 ludzi, dziś z nich zostałem tylko ja. To że żyję do tej pory, przypisuję łasce Boga, który iskierkę łaski ma dla mnie. Bo przez tyle lat walki ręce moje nie splamiły się niczym brudnym, czy czyjąś krzywdą. Edward Taraszkiewicz Żelazny urodził się 22 stycznia 1921 roku w Disburgu, do którego za chlebem wyjechała jego rodzina. W połowie lat 20. powrócili do Polski, do Włodawy, gdzie zastał ich wybuch wojny. W roku 1940 Żelazny został wysłany na przymusowe roboty do Niemiec. Wrócił w 1945. Podjął walkę podziemną, zostając zastępcą dowódcy w oddziale swego brata Leona Jastrzębia. Należał do Organizacji Wolność i Niezawisłość. Odział Jastrzębia, poza walką z komunistyczną władzą, zajmował się zwalczaniem pospolitych bandytów nękających ludnośćcywilną. Po śmierci brata w styczniu 1947 roku pod pseudonimem Żelazny został dowódcą. Przeciwny ujawnianiu się, chciał kontynuowania walki zbrojnej. Był niezłomnym bojownikiem podziemia antykomunistycznego na Lubelszczyźnie. Jego oddział podlegał dowódcy WiN kapitanowi Brońskiemu Uskokowi. Po śmierci Uskoka w maju 1949 roku przy Żelaznym pozostało zaledwie kilku partyzantów, mimo to jego oddział wykazywał się dużą aktywnością bojową. W październiku 1949 roku na stacji kolejowej w Stulnie zatrzymał pociąg, w którym przewożono tajne dokumenty UB. Zawierałyone listę agentów komunistycznych, umożliwiającą wykonanie wyroków. Podporucznik Edward Taraszkiewicz Żelazny zginął 6 października 1951 roku podczas próby przebicia się przechwyconym pojazdem z okrążenia w Zbereżu. W obławie na czterech żołnierzy uczestniczyło 800 funkcjonariuszy grup operacyjnych UB i KBW.