Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jeden Bóg panuje

Józef Augustyn SJ
Wstulecie śmierci Izaaka Cylkowa (1841-1908), rabina, uczonego, patrioty polskiego, tłumacza Biblii hebrajskiej na język polski, ukazał się reprint Psalmów w jego tłumaczeniu (Austeria, 2008).

Cylkow był synem nauczyciela rabinistycznej szkoły. Studiował medycynę w Warszawie i filozofię
w Berlinie i Halle, gdzie uzyskał stopień doktora filozofii i języków semickich. Po powrocie do Warszawy objął urząd "kaznodziei" oraz prowadził szkołę religijną. Wbrew tradycji żydowskiej i carskim ukazom, swoje kazania synagogalne głosił w języku polskim.

Izaak Cylkow cieszył się wielkim autorytetem zarówno wśród Żydów, jak i Polaków. Zdecydowanie opowiadał się za wzajemną tolerancją i zgodnym współżyciem obu narodów. W przemówieniu wygłoszonym na otwarciu Wielkiej Synagogi na Tłomackiem w Warszawie w 1878 roku powiedział: "Religie nie po to istnieją, aby jątrzyć i roznamiętniać; by ludzi rozdwajać i rozdzielać i ziarno niezgody między nimi rozsiewać, lecz po to jedynie, żeby uspokajać i miarkować, żeby ich zbliżać do siebie
i do jednomyślnego działania ku wspólnemu dobru pobudzać. Prawdziwą religią jest ta, która w każdej religii prawdę uznaje i w każdej wierze wiarę szanuje. (...) Nikt wyłącznego przywileju do nieba nie nabył ani też wyłącznego przywileju do ziemi. (...) Na niebie i na ziemi jeden tylko panuje Bóg, który jedną tylko ma miłość dla wszystkich i jedną tylko sprawiedliwość dla wszystkich".

Cylkow wpisał się w historię kultury polskiej jako pierwszy tłumacz Biblii hebrajskiej na język polski. Krytycy, a wśród nich Miłosz, zwracają uwagę, że jego przekład jest z jednej strony poetycko bardzo piękny, z drugiej zaś wierny hebrajskiemu oryginałowi. Jako Żyd, Cylkow był bardziej wrażliwy niż tłumacze katoliccy, na modulację hebrajskiej frazy i uwzględnił to w swoim tłumaczeniu. Natomiast przekłady katolickie i protestanckie Biblii ulegają często wpływowi składni łacińskiej, języka królującego w Kościele. Cylkow trzyma się ściślej składni hebrajskiej, co czyni jego tekst bliższym oryginałowi hebrajskiemu.

We wstępie do tłumaczenia Psalmów Cylkow napisał: "Wszechświat staje się świątynią, niebo namiotem, słońce oblubieńcem, ziemia podnóżkiem stóp, lasy śpiewają, rzeki klaszczą w dłonie itd. To bogactwo porównań i przenośni nadaje psalmom, jak w ogóle poezyi hebrajskiej niepospolitą śmiałość i okazałość, tylko utworom wschodniej literatury właściwą". Oddaleni od hebrajskiego języka i ducha często nie umiemy odkryć piękna poezji biblijnej. Może nam w tym ogromnie pomóc dzieło Izaaka Cylkowa, hebrajskiego Jakuba Wujka.

"Najwyraźniej praca całego życia, dzieło Cylkowa, trwa jako samotny monument na cmentarzysku polskich Żydów" (Cz. Miłosz).

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska