Bez kasy na dziury w dachu

Wśród 43 obiektów zabytkowych na Dolnym Śląsku, które w tym roku wsparł minister kultury , znów zabrakło średniowiecznego zamku w Grodźcu. Od dwóch lat gmina Zagrodno stara się o 483 tys. zł na remont dziurawego dachu. Wymiany wymaga opierzenie, rynny i dachówki, które mogą zlecieć turystom na głowę. Po raz drugi wniosek gminy przepadł.
- Nie wiem dlaczego nas pominięto. To chyba decyzja polityczna, bo innego wytłumaczenia nie widzę - przyznaje Zenon Bernacki, kasztelan zamku. - Naprawa dachu jest niezbędna ze względów bezpieczeństwa.
Natomiast już po raz kolejny pieniądze dostał zamek w Chojnowie. Od kilku lat trwa odnawianie ścian i dachu obecnej siedziby muzeum. Tym razem budowla została wsparta sumą 200 tys. zł, choć obiekt nie grozi katastrofą budowlaną i spokojnie mógłby poczekać jeszcze rok na dokończenie remontu.

Zamek w Grodźcu może tyle czasu nie wytrzymać. Dach to dopiero początek koniecznych napraw.
- Na doprowadzenie do świetności potrzeba kilkunastu milionów złotych - dodaje Bernacki. - Jednak dach dziś to priorytet.
Zamek pochodzi z XII wieku i jest ulubionym miejscem filmowców. Do tej pory filmy i programy realizowali w dawnej warowni rycerzy-rabusiów m.in. Czesi, Belgowie, Holendrzy, Szwedzi, Ukraińcy, Białorusini, Rosjanie, Anglicy, a także Robert Makłowicz ("Podróże kulinarne"), Elżbieta Dzikowska ("Groch z kapustą") i wielu innych twórców. Codziennie na dziedzińcu przebywają tłumy turystów z kraju i zagranicy.
- Miejsc pilnie potrzebujących jest wiele, a pieniędzy mało - tłumaczy Iwona Radziszewska z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Gminy nie stać na wydanie prawie pół miliona złotych na dach budowli. Ponownie zwróciła się więc o wsparcie finansowe do ministra. Pod koniec czerwca ma zapaść decyzja, czy zamek dostanie pieniądze na remont.
- Jesteśmy najbiedniejszym samorządem w powiecie złotoryjskim i sami takiego zadania nie udźwigniemy - przyznaje Mieczysław Słonina, wójt gminy Zagrodno.
Rok temu ówczesnemu wicepremierowi Przemysławowi Gosiewskiemu pokazywał dziery w dachu palatium. Wtedy usłyszał, że pieniędzy z ministerstwa kultury nie będzie, bo wszystko pochłonęły zabytki Gdańska.
- Nie wiemy już, gdzie szukać pomocy - przyznaje wójt. - Zwróciliśmy się do Fundacji Polska Miedź o wsparcie i czekamy na odpowiedź.

Zapytaliśmy Polską Organizację Turystyczną, czy podejmie się w ministerstwie lobbingu na rzecz remontu zamku. Ta rządowa agencja w 2004 roku promowała Grodziec w Szwecji jako jedną z największych atrakcji turystycznych w Polsce. Stało się to po tym, gdy szwedzka telewizja zaczęła kręcić w warowni reality show "Riket" ("Królestwo").
- Spróbujemy pomóc - mówi Katarzyna Draba z POT.
Na razie gmina cieszy się ze 100 tys. zł, które dostała z Urzędu Marszałkowskiego. Pieniądze wystarczą na remont daszków na zamkowych krużgankach. One także są w fatalnym stanie, a w tym roku doszło tam do tragedii. Jeden z turystów wszedł tam bez wiedzy zarządców i spadł. Poniósł śmierć na miejscu. Kilka lat temu zawalił się narożnik wieży widokowej.

Informacja o braku wsparciu z ministerstwa dotarła do Grodźca akurat w stulecie odbudowy zamku. Jego prywatny właściciel Willibald von Dirksen nie szczędził pieniędzy, by uczynić go perłą Dolnego Śląska. Żal, że polskie państwo pozwala tej perle niszczeć.