1200 muzeów Odcinek 305 - Muzea techniki

Streszczenie odcinka

Odwiedzamy trzy obiekty znajdujące się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. W zabytkowej Kopalni Srebra ze Sztolnią "Czarnego Pstrąga" w Tarnowskich Górach wydobywano rudy ołowiu, srebra i cynku. W ciągu kilku stuleci wykopano około 20 tysięcy szybów, 150 kilometrów chodników i kilkadziesiąt kilometrów sztolni odwadniających. Kopalnia i związane z nią zakłady przemysłowe stały się fundamentem rewolucji przemysłowej na Górnym Śląsku. W bezpośrednim sąsiedztwie kopalni umiejscowiono Skansen Maszyn Parowych. Przez lata pełnił on funkcję centralnego, krajowego ośrodka gromadzenia, opracowania i upowszechniania wiedzy o historii techniki parowej. W skansenie zgromadzono kilkadziesiąt maszyn wyciągowych, napędów parowych do pomp i agregatów prądotwórczych, pojazdów o napędzie parowym oraz kotłów parowych różnych typów i wielorakiego zastosowania. Są one związane nie tylko z górnictwem. Obejrzeć można także m.in. parowy walec drogowy z 1928 roku oraz parowozy, normalno - i wąskotorowe. Kolej wąskotorowa (szerokość toru 785 mm) była w pierwszej połowie XX wieku jednym z najważniejszych środków przewozu osób i transportu towarów pomiędzy Raciborzem a Gliwicami na Górnym Śląsku. Stacja w Rudach Wielkich znajdowała się w połowie tej około 50 - kilometrowej trasy. Znajdowały się tam warsztaty naprawcze, punkt obrządzania parowozów i dwie obszerne hale postojowe. Dziś niewiele zachowało się z tych obiektów, a po dawnej kolei pozostał jedynie sześciokilometrowy odcinek ze Stanicy przez Rudy do Paproci. Podjęto jednak próby reaktywowania tej niezwykłej kolei. Przejażdżki zabytkowymi wagonami ciągniętymi przez wąskotorową lokomotywę stają się turystyczną atrakcją.