1200 muzeów Odcinek 323 - Panorama Racławicka

Streszczenie odcinka

Panorama Racławicka to jedyne zachowane do dziś dzieło tego rodzaju stworzone przez polskich artystów, swego rodzaju relikt dziewiętnastowiecznej kultury masowej. Wielkie malowidło (15x114m), dzięki zespoleniu szczególnych zabiegów malarskich (specjalna perspektywa) i technicznych (oświetlenie, sztuczny teren, zaciemnione, kręte podejście) stwarza iluzję trójwymiarowej przestrzeni i pozwala widzowi przenieść się w inną rzeczywistość i inny czas. Panoramę Racławicką zamówiła u Jana Styki rada miasta Lwowa w 1893 roku z okazji 100 - lecia insurekcji kościuszkowskiej. Styka zaprosił do współpracy Wojciecha Kossaka, Ludwiga Bollera i innych malarzy. Olbrzymie malowidło powstało w ciągu zaledwie 9 miesięcy. W latach 1894 - 1944 Panorama była wystawiana we Lwowie w specjalnie dla niej zbudowanej rotundzie na terenie Parku Stryjskiego. Podczas okupacji przechowana była w lwowskim klasztorze bernardynów, a po wojnie znalazła się we Wrocławiu, gdzie prezentowana jest zwiedzającym od 1985 roku. Razem z prowadzącym program zaglądamy w miejsca niedostępne dla innych zwiedzających - do muzealnych magazynów i pracowni. Przedstawiamy pracę konserwatorów Panoramy Racławickiej, którzy muszą się zmierzyć ze specyficznymi problemami. Udamy się też do Niezwojowic, miejscowości położonej 5 km od Racławic. Znajduje się tam obrotowa makieta o powierzchni 40 m kwadratowych przedstawiająca teren, na którym rozegrała się bitwa oraz jej najważniejsze epizody. Na makiecie zostało rozmieszczonych około 300 figurek żołnierzy polskich i rosyjskich wykonanych z drewna lipowego przez miejscowych artystów. Pomysłodawcą i twórcą projektu makiety jest Janusz Król, potomek jednego z kosynierów, kolekcjoner historycznych pamiątek, działacz Racławickiego Towarzystwa Kulturalnego. "Teatrum Bitwy pod Racławicami" to jeden z przejawów żywego do dziś w Racławicach zainteresowania wydarzeniami z przeszłości oraz kultu Naczelnika i bohaterskich chłopów, którzy odegrali znaczącą rolę w bitwie sprzed ponad 220 lat. Kolejne rocznice Bitwy pod Racławicami są świętem okolicznych wsi i zawsze odbywają się z tłumnych udziałem miejscowej ludności. Z inicjatywy Racławickiego Towarzystwa Kulturalnego powstała grupa rekonstrukcyjna odtwarzająca fragmenty bitwy.