Dzika Polska Odcinek 14 (Sezon 2) - Bogatsze życie - nie przytulajmy niedźwiedzi

Streszczenie odcinka

Narratorem filmu jest prof. Zbigniew Jakubiec, który od wielu lat zajmuje się badaniem populacji niedźwiedzi brunatnych w Polsce. W odcinku występuje również Radosław Ratajszczak, dyrektor Wrocławskiego Ogrodu Zoologicznego, założyciel wybiegu dla poszkodowanych niedźwiedzi, gdzie zwierzęta mieszkają w warunkach zbliżonych do naturalnych. Wielką sztuką jest zobaczyć w lesie niedźwiedzia. Piękny, ogromny, majestatyczny chodzi jak duch, bezszelestnie, inaczej niż człowiek czy inne zwierzęta, np. dziki. Jego widok w naturze jest nieporównywalny z żałosnym obrazem smutnych niedźwiedzi, żyjących w ogrodach zoologicznych. Życie niedźwiedzi brunatnych w Polsce nie jest usłane różami ani plastrami miodu. Badacz tych zwierząt, prof. Zbigniew Jakubiec, za misję i zadanie swojego życia uznał ich ochronę i wypracowanie takich rozwiązań, które umożliwiłyby przetrwanie niedźwiedzi w Polsce. Życie niedźwiedzi wciąż skrywa wiele tajemnic. Naukowcy próbują dowiedzieć się m.in. , jakiej naprawdę powierzchni do życia potrzebuje niedźwiedź, jakie ma zwyczaje, jak mógłby żyć w harmonii z rozwijającą się cywilizacją ludzką. Niedźwiedzia traktuje się trochę jak maskotkę, zawsze darzono go sympatią większą niż np. wilka. Jest postrzegany jako skryty, mały, dobrotliwy samotnik. Z drugiej zaś strony ten sam niedźwiedź potrafi wyrządzić wiele szkód: zabić żubra, krowę, konia, nie mówiąc o małych zwierzętach. Dlatego był też tępiony. W Europie uchował się tylko w górach, m.in. w Karpatach, górach Bułgarii, Górach Dynarskich na terenie dawnej Jugosławii czy Górach Kantabryjskich na północy Hiszpanii. Dzisiaj sytuacja niedźwiedzi w Polsce wygląda znacznie lepiej niż 50 lat temu. Niedźwiedź się odrodził, zasiedlił nowe miejsca, na pewnych terenach zyskał nawet "prawo obywatelstwa", został zaakceptowany przez lokalne społeczności w Bieszczadach, Beskidzie Niskim, Beskidzie Sądeckim. Presja człowieka na ostoje niedźwiedzia jest jednak bardzo duża, więc aby zachować to zwierzę w Polsce, naukowców czeka trudne, ambitne i momentami bardzo niepopularne zadanie. Nie jest łatwo wytłumaczyć ludziom, że nie wszędzie można wejść, że trzeba zachować strefy ciszy, nie można zbierać w pewnych regionach jagód, aby niedźwiedź miał się czym na zimę opaść i zdobyć rezerwy tłuszczowe na kilka miesięcy, gdy śpi. Naukowcy twierdzą, że największym zagrożeniem dla tych zwierzą jest proces synantropizacji, czyli zmian w zachowaniu, które następują po przekroczeniu pewnej granicy kontaktów z człowiekiem. Niedźwiedzie, które są inteligentnymi zwierzętami, błyskawicznie się uczą i tu powstaje problem. Ludzie uczą niedźwiedzia różnych nienaturalnych zachowań, np. rzucają kanapki, co prowadzi do wytworzenia się u zwierząt zupełnie nowych nawyków. W efekcie niedźwiedzie są coraz mniej bojaźliwe, odwiedzają ludzkie osady i wyrządzają szkody. Trzeba zatem przekonać opinię publiczną i decydentów do uznania ostoi niedźwiedzia za chronione. Aby przetrwały i były obecne w przyszłości, należy dzisiaj umożliwić im spokojne bytowanie i zdobywanie pożywienia.