Errata do biografii Odcinek 28 - Czesław Straszewicz

Streszczenie odcinka

Czy artysta winien, czy ma prawo składać talent na ołtarzu ojczyzny? Czy traktowanie serio zasady inter arma silent musae ma budzić podziw, czy politowanie? Czy ceną, jaką płaci się za trzymanie się zasad, musi być zapomnienie? Oto dylematy kluczowe dla biografii jednego z zapomnianych pisarzy polskich XX w. Czesław Straszewicz (1904 - 1963) zaliczany był w drugiej połowie lat 30. XX wieku do grona obiecujących prozaików i już przed wojną miał poważny dorobek pisarski. W sierpniu 1939 razem z Witoldem Gombrowiczem wziął udział w inauguracyjnym rejsie polskiego transatlantyku Chrobry z Gdyni do Ameryki Południowej. Na wieśćo wybuchu wojny Straszewicz podjął decyzję powrotu do Europy, gdzie zaciągnął się do wojska i na długie lata zamilkł jako pisarz. Uległszy ciężkiemu wypadkowi ("przejechał mnie czołg pisał") współtworzył ściśle zakonspirowaną radiostację Świt (udającą rozgłośnię podziemną w kraju, a w rzeczywistości nadającą z Bletchley pod Londynem). Gombrowicz tymczasem, jak wiadomo, pozostał w Argentynie, by po latach opisać w "Trans - Atlantyku" ów epizod, moment wyboru, który zaważyć miał na życiu i twórczości obu pisarzy. Po wojnie, Straszewicz opublikował tylko jedną powieść "Turyści z bocianich gniazd", która spotkała się z dużym uznaniem krytyki emigracyjnej, w PRL pozostała zaś oczywiście całkowicie przemilczana. Jerzy Giedroyc mówił o nim: "Zawsze uważał, że musi poświęcić swoje sprawy osobiste, gdy wymagają tego przyzwoitość czy patriotyzm". W filmie o Czesławie Straszewiczu opowiadać będą m. in.: Nina Taylor - Terlecka, Renata Gorczyńska i Violetta Wejs - Milewska.