Niezłomni Odcinek 6 - Józef Franczak "Lalek"

Streszczenie odcinka

Cykl etiud filmowych przedstawiających sylwetki żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego. Bohaterem tego odcinka jest Józef Franczak, pseud. "Lalek". Sierżant Józef Franczak Lalek ukrywał się samotnie przez 10 lat dzięki zorganizowanej siatce współpracowników. W konspiracji spędził ponad 20 lat - połowę swojego życia. Józef Franczak urodził się 25 maja 1918 roku w Kozicach Górnych koło Lublina. Pochodził z ubogiej rodziny chłopskiej. Ukończył szkołę podoficerską żandarmerii w Grudziądzu. Służył w Równem na Wołyniu. W 1939 roku walczył na Kresach Wschodnich. Dostał się do sowieckiej niewoli, po kilku dniach uciekł i wrócił w rodzinne strony. W Armii Krajowej pełnił funkcję dowódcy drużyny i dowódcy plutonu. Po wkroczeniu Armii Sowieckiej na Lubelszczyznę w sierpniu 1944 roku wcielony został do Ludowego Wojska Polskiego, skąd zdezerterował. Pojechał na Wybrzeże, ale został rozpoznany i zadenuncjowany musiał uciekać. Wrócił w Lubelskie i nawiązał kontakty z partyzantami ze zgrupowania majora Hieronima Dekutowskiego Zapory. W czerwcu 1946 roku został aresztowany. W czasie transportu razem z innymi zatrzymanymi rozbroili konwój. Dołączył do oddziału kpt. Brońskiego Uskoka. Działalność zbrojna Lalka i jego ludzi sprowadzała się do zasadzek na małe patrole milicyjne, akcji ekspropriacyjnych oraz wykonywania kar chłosty i śmierci na konfidentach i aktywistach komunistycznych. W maju 1948 roku w zasadzce grupy operacyjnej UB i KBW jego patrol został rozbity. Trzech partyzantów poległo. Tylko Franczak wyszedł bez szwanku. W Wigilię 1948 roku Franczak został ranny w potyczce z funkcjonariuszami MO, udało mu się jednak wyrwać z okrążenia. Po kilkumiesięcznej rekonwalescencji powrócił do konspiracji, w której trwał przez kolejne 15 lat. Został zadencjunowany rzez brata stryjecznego swojej żony. Z raportu milicji obywatelskiej: Cytat: Z chwilą okrążenia zabudowań bandyta Franczak wyszedł ze stodoły, chwycił za broń pistolet. Franczak, mimo wzywania go do zdania broni podjął obronę; w tej sytuacji grupa funkcjonariuszy ZOMO przystąpiła do likwidacji. Podczas wymiany strzałów został śmiertelnie ranny i po kilku minutach zmarł. Józef Franczak, ostatni polski partyzant, zginął 18 lat po wojnie. Jego śmierć 21 października 1963 roku jest symbolicznym kresem walki żołnierzy antykomunistycznego podziemia po II wojnie światowej.