17 września - dzieci Syberii

Jest to reportaż opowiadający ciągle mało znaną, a nie tak odległą historię. Mieszkańcy Kresów Wschodnich, których jedyną winą było to, że mieszkali na wschód od Sanu i Bugu i byli Polakami, przeżyli jeden z największych koszmarów, jaki drugi okupant Polski, Sowieci, po 17 września 1939 roku zgotowali naszym rodakom. Jest to koszmarny świat aresztowań, wywózek na Syberię i śmierci. Data 17 września 1939 roku, choć na wiele lat wymazana z naszej historii, jest ciągle żywa, zwłaszcza dla ludzi, którzy zetknęli się z panami ich życia i śmierci, zwłaszcza że jest to świat widziany oczami ówczesnych dzieci. Mężczyźni albo byli rozstrzeliwani, albo trafiali do łagrów, inni z rodzinami do syberyjskich hutorów. Trudno było przeżyć dorosłym, jeszcze trudniej dzieciom. Nie wszyscy przeżyli. Świat zsyłki syberyjskiej widziany i zapamiętany oczami dzieci jest wstrząsający i tragiczny. Przeżyli dzięki armii Andersa. Ich droga do formującej się jednostki to także współczesna golgota. Przez całą drogę towarzyszyła im śmierć. Dopiero po wyjściu wojska do Iranu odetchnęli. Dzieci trafiły do obozów w Środkowej Afryce, gdzie mogły ukończyć szkoły podstawowe i średnie, starsi walczyli na wielu frontach zachodnich. Dziś już starsi ludzie, mieszkańcy Kalifornii, wówczas dzieci, opowiadają tamtą ciągle dla nich żywą historię. Powracają do tamtych czasów. Gdy zatapiają się w świecie pozbawionym dzieciństwa, świecie śmierci bliskich, nie mogą opanować łez.