Dzień gniewu

Sztuka Romana Brandstaettera w adaptacji Jacka Raginisa - Królikiewicza to dramat o metanoi - duchowej przemianie, jakiej doświadczają ludzie w sytuacjach granicznych. Centralnymi punktami odniesienia są: tradycja biblijna i odpowiedzialnośćpłynąca z traktowanej konsekwentnie nauki chrześcijańskiej. Akcja sztuki toczy się podczas II wojny światowej w klasztorze gdzieś w Polsce. Do przeora klasztoru, udzielającego schronienia Żydowi, przychodzi jego dawny kolega z seminarium, niedoszły ksiądz a zarazem oficer gestapo. Przeor staje przed dylematem, czy wydać ukrywającego sięŻyda i ocalić życie, czy nie ulegać i narazić się na śmierć. "Dzień gniewu" został napisany w 1962 roku przez Brandsteattera, pisarza i poetę chrześcijańskiego, który w swojejtwórczości realizuje przekonanie o etycznej powinności tworzenia. Akcja tej fascynującej opowieści sensacyjnej, wpisanej w formę misterium paschalnego, rozgrywa się na tle wydarzeń II wojny światowej. W niewielkim miasteczku trwa właśnieobława na Żydów. Jeden z ocałałych, Emanuel Blatt, znajduje schronienie w pobliskim zakonie. Tragiczne wydarzenia, które toczą się za murami klasztoru, pozwalają spojrzeć z wielu perspektyw na zachowania człowieka w sytuacji śmiertelnego zagrożenia. Ważnym aspektem dramatu jest niejednoznaczna relacja między przeorem klasztoru a Bornem, komendantemSS - znajomym sprzed wojny, którzy razem studiowali teologię w Rzymie. Brandsteatter, ukazując tragiczny splot zdarzeń, dotyka samej istoty wiary. W śmierci widzi zbawienie, w cierpieniu, w świadomym przyjęciu jego konieczności - najwyższy sens życia. Jedną z głównych, zbiorowych postaci misterium jest chór zakonników, który słowami psalmów komentuje wojenną rzeczywistość i wyraża lęk przed cierpieniem i śmiercią.