Historia obyczaju

Najstarsze znane nam kamienice czynszowe znajdowały się w cesarskim Rzymie, najludniejszej metropolii starożytnego świata. Od tamtej pory ten typ budynku mieszkalnego cieszy się wielką popularnością. Przedmiotem zainteresowania autorów programu są kamienice z przełomu XIX i XX wieku. Wtedy to, w związku z dynamicznie rozwijającym przemysłem, do miast ściągały rzesze ludzi, ubogich i zamożnych. Wszyscy poszukiwali mieszkań. Budowano więc zarówno luksusowe kamienice w reprezentacyjnych częściach miasta, jak i tanie domy dla robotników, grupowane w osobnych dzielnicach. To właśnie XIX-wieczna zabudowa zmieniła oblicze wielu miast, głównie tych, które były znaczącymi ośrodkami przemysłowymi. W Polsce dotyczyło to przede wszystkim Łodzi, Warszawy, Krakowa i Poznania. Typowa miejska kamienica miała od trzech do pięciu pięter, złożona była z dwutraktowej części frontowej i dwóch jednotraktowych skrzydeł bocznych oraz łączącej je oficyny. W części frontowej umieszczano sień przejazdową. Tak powstały podwórka - studnie. W kamienicy o wysokim standardzie na każdym piętrze znajdowały się dwa duże, wielopokojowe mieszkania. Mieszkali w nich przedstawiciele zamożnego mieszczaństwa, zajmujący się handlem, przemysłem czy bankowością. Jak żyli, jakie mieli gusty, obyczaje i zainteresowania, ilustrują dokumenty archiwalne, fotografie i wycinki prasowe, zbiory muzealne oraz zdjęcia zrealizowane w starych, zachowanych do dziś kamienicach.