Język orkiestry

Orkiestra porozumiewa się także poza sferą dźwięków i ruchu batuty. Na marginesach nut znajdują się zapiski, cośw rodzaju języka orkiestry. Ironiczny, żartobliwy zapis relacji między muzykami a dyrygentami. Na krawędziach nut toczy się, w opozycji do dźwięków, słowna walka. Muzycy komentują swoją pracę, czasem odreagowują napięcia w orkiestrze, czasem wyżywają się po prostu na wszechwładnych dyrygentach. Bywa, że dyrygenci zapisują tam rzeczy, których nie odważyli by się powiedzieć muzykom. Poznajmy więc język orkiestry.