Kontrowersje

List biskupów polskich do niemieckich z 1965 roku uważany jest za jeden z najważniejszych etapów pojednania polsko - niemieckiego po II wojnie światowej. Z listu tego pochodzi cytat: ... przebaczamy i prosimy o wybaczenie. List podpisało 34 polskich biskupów, m. in. kardynał Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła. Bezpośrednim pretekstem było tzw. memorandum z Tybingi z 1961 roku, w którym niemieccy ewangelicy wzywali polityków do zaprzestania zabiegów o rewizję polsko - niemieckiej granicy. Z kolei w liście polskich biskupów streszczono polskie dzieje, podkreślając ciemne i jasne strony polsko - niemieckich stosunków. Przypomniano też, że miliony Niemców ucierpiały wskutek powojennych wysiedleń i to, że również skutkiem wojny jest granica na Odrze i Nysie. Odpowiedź podpisało 41 biskupów z RFN i NRD. Niemieccy biskupi unikali jednak jasnego określenia stanowiska w kwestii granicy na Odrze i Nysie. List polskich biskupów spotkał się z histeryczną propagandową reakcją komunistycznych władz, które wykorzystywały tę sprawę dla dezawuowania obrazu Kościoła w oczach społeczeństwa. Społeczeństwo było początkowo przeciwko biskupom, również oceny polskich księży były wówczas podzielone. Jak się później okazało, list polskich biskupów otworzył drogę do polsko - niemieckiego pojednania, choć sam list po dziś dzień dla wielu wydaje się być kontrowersyjny.