Książki które wstrząsnęły światem

Współczesny człowiek - zdaniem Nietzschego - jest zakładnikiem własnych złudzeń. Jednym z nich jest wyobrażenie czasu jako łańcucha występujących po sobie zdarzeń. Jednak prawda o życiu nie jest nam dana ani w przyszłości, ani w przeszłości. To, co najistotniejsze, zawiera się w konkretnej sekundzie, którą właśnie przeżywamy. Droga, która pozwala nam dotrzeć do życia w całej jego postaci, to dana chwila. Chwila właśnie jest jednym z kluczowych pojęć filozofii Nietzschego. Sensu życia nie da się rozpoznać śledząc tok następujacych po sobie zdarzeń - życie bowiem jest ciągłym stawaniem się. Fryderyk Nietzsche był jednym z najoryginalniejszych i zarazem najbardziej kontrowersyjnych filozofów drugiej połowy XIX wieku. Jednocześnie miał niebagatelny wpływ na wiek XX. Jego poglądy zwulgaryzowała i dopasowała do swoich potrzeb ideologia hitlerowskiego faszyzmu, choć, paradoksalnie, Nietzsche miał o Niemcach jako o narodzie bardzo niskie mniemanie. Karierę filozofa rozpoczął w młodym wieku i bardzo błyskotliwie. Tuż po ukończeniu studiów, w wieku dwudziestu czterech lat objął katedrę filozofii na uniwersytecie w Bazylei. Wytrwał na tym prestiżowym, ale i ograniczającym go coraz silniej stanowisku przez dziesięć lat, by w końcu zrzec się posady i poświęcić rozważaniom i pracy pisarskiej. Im bliżej dochodził do sformułowania własnych, oryginalnych przemyśleń i idei, tym bardziej pogarszały się jego stan zdrowia i życiowa kondycja. Tułał się po Włoszech i Szwajcarii, pogrążając się w samotności i chorobie, która zawładnęła w końcu jego umysłem w1889 roku. W ostatnim okresie mentalnej dyspozycji napisał swe najgłośniejsze później dzieła: "Tako rzecze Zaratustra", "Poza dobrem i złem", "Z genealogii moralności" i "Ecce Homo". Żył jeszcze, a raczej wegetował przez jedenaście lat, pielęgnowany przez najbliższych w Weimarze. Dopiero po śmierci myśliciela głoszone przez niego idee zyskały ogromny rozgłos, fascynując, skłaniając do polemik, bulwersując i przerażając odbiorców. Fiolozofowie komunistyczni nazywali Nietzschego zaciekłym reakcjonistą, duchowni okrzyknęli antychrystem, zwolennicy demokracji z obrzydzeniem cytowali takie sformułowania, jak: "Równość jest znamieniem upadku" czy "Samolubstwo dostojnych jest stanem świętym". Nietzscheański kult siły, nowej moralności rasy panów, ideał nadczłowieka znalazł za to uznanie u ideologów faszyzmu, we Włoszech i hitlerowskich Niemczech. Naziści zresztą czytali filozofa nader wybiórczo, pomijając zjadliwe uwagi Nietzschego szczycącego się polską, szlachecką krwią płynącą w jego żyłach, o kondycji narodu niemieckiego, który jest "opóźniony w kulturze o dwieście lat i nigdy owego opóźnienia nie nadrobi..." W pewnym sensie Nietzsche przewidział siłę i zasięg oddziaływania swojej filozofii. "Znam swój los - pisał - kiedyś z nazwiskiem moim zwiąże się wspomnienie kryzysu, jakiego nie było na Ziemi, najgłębszego konfliktu sumienia, odwrócenia się od wszystkiego, w co dotąd wierzono, czego się domagano, co wielbiono". KSIĄŻKI, KTÓRE WSTRZĄSNĘŁY ŚWIATEM MĄDROŚĆ TRAGICZNA - FRYDERYK NIETZSCHE Felieton, 15 min, Polska 1995 Autor: Wojciech Ziembicki