Malowana żona

"Madzia znaczy radość życia" - mówili jej przyjaciele. Siostra poetki Marii Pawlikowskiej - - Jasnorzewskiej i artysty malarza Jerzego Kossaka, córka mistrza Wojciecha, była autorką cieszących się niesłabnącym powodzeniem powieści, felietonów satyrycznych, humoresek. Już pierwsza książka Magdaleny Samozwaniec (1899 - 1972) "Na ustach grzechu" - finezyjna parodia "Trędowatej" - przyniosła dwudziestotrzyletniej debiutantce rozgłos i opinię autorki o najbardziej ciętym dowcipie. "Każdy walczy, czym może, jeden bronią palną, drugi szpilkami i szpileczkami - pisała w"Mojej wojnie trzydziestoletniej". - Z kołtuństwem, drobnomieszczaństwem, "babstwem"i przesądami walczyłam bardzo po kobiecemu. Raz targałam kawiarnianą paniusię za utlenione kudełki, innej dawałam tylko kuksańca w bok, a znów którejś robiłam bolesny zastrzyk cieniutką igiełką... pod samo żebro. Wpadałam również pomiędzy otępiałych brydżystów, którzy poza kartami nie widzieli świata bożego i"boskich"kobiet, z drwiącym śmiechem waliłam ich kartami po głowie". Tak było w jej głośnych książkach przedwojennych - "Maleńkie karo karmiła mi żona", "Wielki szlem", "Wróg kobiet". Ostrego pióra satyryka nie wypuściła z ręki do końca życia - po wojnie wydała m.in zbiory felietonów satyrycznych i powieści: "Tylko dla kobiet", "Tylko dla mężczyzn", "Błękitna krew", "Młodość nie radość", "Czy pani mieszka sama?", "Młodość dla wszystkich" (wyd. pośmiertnie). Do dziś popularnością cieszą się opowieści autobiograficzne poświęcone jej rodzinie i ukochanej siostrze, "Maria i Magdalena" i "Zalotnica niebieska" (też wyd. pośmiertnie). Drugi mąż Magdaleny Samozwaniec, Zygmunt Niewiadomski, w książce "30 lat życia z Madzią" napisał: "Z piekielną zawziętością niszczyła wszystko, co trąciło fałszem, udawaniem, co było tylko pozą życia, co wymuszone i nienaturalne". Nieokiełznany temperement satyryka podyktował jej też kilka utworów scenicznych, lecz tylko "Malowana żona" odniosła prawdziwy sukces. Sztukę wystawił w 1924 w warszawskim Teatrze Małym sam Aleksander Zelwerowicz, obsadzając w niej aktorów tej miary, co Władysław Grabowski, Mariusz Maszyński, Leokadia Pancewicz. Projekty dekoracji wykonała sama autorka, absolwentka szkoły zdobnictwa prof. Buszko w Krakowie. W "Marii i Magdalenie" napisała: "Nie była to ani komedia, ani farsa, tylko zbiór zabawnych scenek z krakowskich malarzy, upstrzonych niecenzuralnymi dowcipuszkami. Genialny Zelwer czuł, że tego scenicznego figla nie powinno się wystawić tak jak normalną sztukę, że cała inscenizacja musi iść w parze z owym dziwolągiem". W pełni powodzenia "dziwoląg" zszedł z afisza, ustępując miejsca "Szoferowi Archibaldowi", którym na tej samej scenie zadebiutowała Maria Pawlikowska.