Nie tylko pamięć pozostała

Od wielu lat Maria Mirecka-Loryś z Chicago, Krystyna Markut z Florydy i Danuta Skalska ze Światowego Kongresu Kresowian przekazują pomoc od Polonii Amerykańskiej bezpośrednio do polskich rodzin zamieszkałych za wschodnią granicą. W tym celu w okresie wakacyjnym udają się w podróż na Ukrainę, gdzie do dzisiaj żyją Polacy. Te spotkania są niezwykłe i bardzo wzruszające, zwłaszcza że panie z USA same mają korzenie rodzinne na Kresach. Główną bohaterka reportażu jest Maria Mirecka-Loryś, kapitan AK z czasów wojny, która mimo wieku (92 lata! ) z niesamowitą energią prowadzi działalność charytatywną. Urodziła się 7 lutego 1916 roku w Ulanowie nad Sanem. Pochodziła z rodziny inteligenckiej, ojciec Dominik był urzędnikiem, zaś matka Paulina z domu nazywała się Ścisłowska. Oboje rodzice pochodzili z rodzin o tradycji powstańczej, dlatego w domu panowała atmosfera patriotyczna, a wszystkie dzieci (ośmioro) od małego uczone były pracy społecznej, w którą angażowały się potem przez całe życie. Dzieciństwo pani Maria spędziła w Racławicach, następnie studiowała na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Od początku wojny działała w konspiracji niepodległościowej, była komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, a po scaleniu z Armią Krajową została awansowana do stopnia kapitana i mianowana komendantką Wojskowej Służby Kobiet w Podokręgu AK Rzeszów. Była także kurierem, a wiosną 1945 roku została komendantką główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. Po aresztowaniu przez komunistyczną służbę bezpieczeństwa prowadzono przeciwko niej śledztwo w MBP w Warszawie. Kiedy na mocy amnestii 1 września 1945 roku została zwolniona, uciekła na Zachód do obozu II Korpusu gen. Andersa pod Ankonę. Od 1952 roku Maria Mirecka-Loryś mieszka w Stanach Zjednoczonych w Chicago, gdzie prowadziła działalność społeczną na rzecz pomocy Polakom na Wschodzie.