Sienkiewicz mniej znany

Film przygotowany na 100. rocznicę śmierci Henryka Sienkiewicza, podejmuje jeden z najmniej znanych wątków jego życia i działalności, jakim było zaangażowanie w spraw narodowe oraz jego filiacje polityczne. To pierwsza próba nakreślenia sylwetki tego wybitnego Polaka jako czynnego uczestnika życia społeczno - politycznego w burzliwych dla Polski latach przełomu wieków XIX i XX. To próba przedstawienia stanowisk, jakie zajmował wobec ważnych zagadnień politycznych epoki oraz określenia poglądów pisarza i ich ewolucji. Dotyczy to szczególnie okresu I wojny światowej, na którą przypadły ostatnie trzy lata życia pisarza. Były to lata jego szczególnej aktywności na rzecz szeroko rozumianej sprawy polskiej, a przede wszystkim niesienia pomocy ofiarom wojny na ziemiach polskich. To także okres, w którym zauważyć można ewolucję poglądów Henryka Sienkiewicza, od zdeklarowanego przeciwnika orientacji proaustriackiej, po życzliwe uznanie dla Legionów Józefa Piłsudskiego i sprzeciw wobec polityki własnego obozu Narodowej Demokracji. Zamiarem twórców filmu jest też ukazanie kontekstu społeczno - politycznego epoki, którego zasadniczym elementem był polsko - polski spór o drogę do niepodległości. Spór z udziałem dwóch zantagonizowanych formacji, z których jedna bliska była konserwatywno - narodowym koncepcjom politycznym Romana Dmowskiego a druga rewolucyjno - niepodległościowym Józefa Piłsudskiego. Sienkiewicz, choć nie zaangażowany czynnie w politykę, jednoznacznie sympatyzował z obozem narodowym. Jednak z racji swojej pozycji w kraju i za granicą był przedmiotem zabiegów obydwu rywalizujących środowisk. Nikt nie przeceniał bowiem korzyści, jakie przynieść mogłoby poparcie ze strony takiego autorytetu w tzw. walce o rząd polskich dusz. Film ukazuje zatem nieznane szerzej dylematy i decyzje noblisty, który z jednej strony jest człowiekiem o konkretnych poglądach i sympatiach politycznych, z drugiej jednak jak prawdziwy mąż stanu, czuje na sobie odpowiedzialność za losy całego narodu i nie uchyla się od niej. Stąd właśnie bierze się jego decyzja o założeniu Komitetu Pomocowego. Sienkiewicz, który jednak okazał się być pisarzem, a nie politykiem, w ostatecznym rozrachunku potrafiłwznieść się ponad podziałami i zweryfikować swoje polityczne oceny. Tym samym przyznał że w przestrzeni publicznej istnieje miejsce, a nawet potrzeba funkcjonowania, często przeciwnych sobie, ale dążących do jednego celu koncepcji i orientacji. Autorzy filmu, oceniając dorobek oraz pozycję pisarza jako wyraziciela dążeń niepodległościowych Polaków w okresie I wojny światowej, stawiają tezę, że gdyby nie przedwczesna śmierć 15 listopada 1916 roku, to zapewne Henryk Sienkiewicz reprezentowałby Polskę na Konferencji Pokojowej w Paryżu w 1919 roku, gdzie godnie z tej roli wywiązał się Ignacy Jan Paderewski.