Skarby znad Motławy

Hanzeatycki Gdańsk stał się miastem protestanckim, wykorzystującym protestancki etos pracy do dynamicznego rozwoju. W 1522 r. w kościele Świętej Trójcy zostaje założone Gdańskie Gimnazjum Akademickie, a w 1596 r. w tym samym miejscu Rada Miasta otwiera bibliotekę, na którą złożyły się zbiory pochodzące z daru włoskiego humanisty Jana Bernarda Bonifaccia. Biblioteka Gdańska była głównym ośrodkiem zbioru ksiąg i dokumentów protestanckich na północy Rzeczypospolitej. Do biblioteki zjeżdżali z Europy badacze protestantyzmu oraz studenci Uniwersytetu w Królewcu. Biblioteka była przedsięwzięciem świeckim i stała się miejscem spotkań myśli protestanckiej z Polski, Hanzy i Skandynawii. Protestantyzm ze swoim etosem pracy wyzwolił w gdańszczanach wolę pracy, otworzył pozytywne myślenie o swojej przyszłości i wartości. Gdańszczanie uwierzyli w wyjątkowość swojego miasta. Nowe władze zaczęły rządzić w zgodzie z pragmatyzmem protestanckim.